Thanh Hà

Theo RFI

Trung Quốc phải chăng đã tung khinh khí cầu để dọ thám Mỹ và Canada ? Lầu Năm Góc ngày 02/02/2023 tiết lộ đã phát hiện một quả khinh khí cầu của Trung Quốc gần các cơ sở nhạy cảm của quân đội Mỹ. Tổng thống Joe Biden đã tham khảo quân đội về khả năng bắn hạ « vật thể » lạ, nhưng đã dừng lại do nguy cơ các mảnh vỡ có thể rơi xuống những khu dân cư. Canada cũng cho mở điều tra về « khả năng xảy ra một sự cố tương tự ».

Bắc Kinh kêu gọi các bên « kềm chế » và khẳng định đang « nghiên cứu » các thông tin trên, đồng thời khẳng định Trung Quốc luôn « tôn trọng luật pháp quốc tế », « không xâm phạm lãnh thổ và không phận của một quốc gia có chủ quyền ».

Hãng tin Mỹ AP trích lời một quan chức cao cấp của bộ Quốc Phòng cho biết khinh khí cầu đã được phát hiện tại bang Montana « từ một vài ngày qua », gần căn cứ không quân Malmstrom. Đây là nơi đặt ba dàn phóng tên lửa xuyên lục địa của Hoa Kỳ.

Một quan chức trong quân đội Mỹ, Patrick Ryder, đặc trách về báo chí, nhấn mạnh hiện tại quả khinh khí cầu nói trên « không phải là một mối đe dọa về mặt quân sự hay đối với các cư dân Mỹ trong khu vực ». Ông nói thêm cách nay vài năm một hiện tượng tương tự từng xảy ra.

Chính quyền Biden cho biết làm mọi cách để bảo đảm công cụ dọ thám nói trên không thu thập được những thông tin nhạy cảm. Các hoạt động tại phi trường quốc tế bang Montana Billings Logan đã bị gián đoạn trong hai giờ đồng hồ, từ 1 giờ 30 đến 3 giờ 30 ngày Thứ Tư 01/02/2023. Theo AP, đó là khoảng thời gian trong khi chờ đợi Nhà Trắng tính đến giải pháp « quân sự ». Nhưng kịch bản đó rốt cuộc đã không xảy ra như giải thích của thông tín viên RFI từ New York, Carrie Nooten:

Một quả khinh khí cầu trắng từ nhiều ngày qua bay trên bầu trời Mỹ ở độ cao hơn các tuyến không lưu của những chuyến bay thương mại. Bộ Tư lệnh Phòng thủ Không gian Bắc Mỹ của Hoa Kỳ đã theo dõi hoạt động của vật thể bay này. Quả khinh khí cầu được phát hiện trên bầu trời bang Montana, gần các căn cứ quân sự và cơ sở chiến lược được sử dụng để phóng tên lửa. Mỹ cũng đã huy động cả chiến đấu cơ để theo dõi khinh khí cầu này. Washington quả quyết đây là một hoạt động dọ thám do Bắc Kinh tiến hành, và đây cũng không phải là lần đầu tiên một một vật thể bay của Trung Quốc lai vãng trên bầu trời Mỹ.

Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã tham khảo ý kiến bộ trưởng Quốc Phòng Lloyd Austin  về khả năng bắn hạ quả khinh khí cầu nói trên. Nhưng có nguy cơ là các mảnh vỡ rơi xuống những khu dân cư. Cân nhắc hậu quả đó với những thông tin mà Washington cho là không quan trọng lắm mà quả khinh khí cầu này có thể đã thu thập được, rốt cuộc chính quyền đã dừng tay. Tuy nhiên Hoa Kỳ đã nêu bật mức độ nghiêm trọng của vụ việc với phía Trung Quốc. Sự cố này chắc chắn sẽ là một chủ đề mà ngoại trưởng Mỹ, Antony Blinken sẽ đề cập đến trong chuyến công du tại Bắc Kinh vào ngày Chủ Nhật và Thứ Hai tới.