Kimi Yang
Theo VNTB

Hiện nay, công an đang là cơ quan điều tra, cơ quan trưng cầu giám định, nếu như thông qua đề xuất được giám định thương tích thì liệu có phù hợp khi trước đây công tác này thuộc về những tổ chức chuyên môn?
Tại phiên họp thứ 49 để cho ý kiến về dự thảo Luật Giám định tư pháp (sửa đổi), Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh trình bày một trong những nội dung sửa đổi là quy định phòng kỹ thuật hình sự thuộc công an tỉnh, thành phố được giám định thương tích. Ngoài ra, phòng giám định kỹ thuật hình sự thuộc VKSND Tối cao được thực hiện giám định về âm thanh và kỹ thuật số, điện tử.
Căn cứ theo Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, việc giám định thương tích được thực hiện để xác định tính chất thương tích, mức độ tổn hại sức khỏe hoặc khả năng lao động. Cơ quan có thẩm quyền như cơ quan điều tra, viện kiểm sát, tòa án sẽ ra quyết định trưng cầu giám định, gửi hồ sơ và đối tượng giám định cho các tổ chức, cá nhân có chuyên môn thực hiện. Kết quả giám định này là căn cứ để xác định trách nhiệm pháp lý và quyết định xét xử.
Và theo quy định tại Điều 12 Luật Giám định tư pháp năm 2012 một số cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giám định bao gồm Viện pháp y quốc gia thuộc Bộ Y tế; Trung tâm giám định pháp y cấp tỉnh; Viện pháp y quân đội thuộc Bộ Quốc phòng; Trung tâm giám định pháp y thuộc Viện Khoa học Hình sự, Bộ Công an.
Có thể thấy, với quy định của pháp luật như hiện tại về cơ quan giám định thương tích là hoàn toàn phù hợp, bởi đây là những cơ quan có tay nghề, có chuyên môn về công tác giám định. Thêm nữa, việc phân biệt rạch ròi giữa cơ quan đề nghị giám định và cơ quan giám định còn góp phần đem lại sự công bằng, phần nào có thể tránh được tình trạng “toàn quyền”, bởi tùy thuộc vào kết quả giám định thương tích (tỷ lệ %, loại hành vi, mức độ tổn hại), hành vi cố ý gây thương tích sẽ bị xử lý với các mức hình phạt khác nhau, có thể là cải tạo không giam giữ, tù có thời hạn hoặc tù chung thân.
Nói như vậy là vì, theo ghi nhận từ báo chí trong nước, tình trạng “con sâu” trong ngành không phải là không có. Đó là hình ảnh của “Trưởng công an xã bị đình chỉ công tác vì đánh người” (1); là hình ảnh của phó công an phường Sông Bằng bị tạm đình chỉ công tác vì xông vào quán cắt tóc đòi bắt người, đánh phụ nữ (2); là hình ảnh người đàn ông mặc thường phục (được cho là cán bộ công an phường) bất ngờ vung tay tát nhiều cái vào đầu và mặt của cô gái (3)…. Nói thêm về thông tin thứ (3) này, nếu như người đàn ông mặc thường phục không phải là cán bộ công an, câu hỏi đặt ra, vì sao cán bộ mặc sắc phục nhìn thấy hành động “đánh dân” lại để im?
“Công an cũng là con người, ai cũng có lúc nóng, điều đó là dễ hiểu. Với những cán bộ cao cấp, họ trầm tĩnh, điều đó không còn gì phải bàn, nhưng với những người thiếu sự trầm tĩnh đó thì như thế nào? Nếu như vừa có hành động không đúng với dân, đồng thời lại là cơ quan được giám định thương tích thì sẽ khó tạo niềm tin vào kết quả giám định. Chính vì thế, vẫn nên rạch ròi trong hai công tác”, một cư dân giấu tên chia sẻ.
Về đề xuất này, một số ý kiến đề nghị giữ nguyên như hiện hành vì cho rằng, giám định thương tích là lĩnh vực chuyên môn sâu của ngành y tế, cần nhân lực, thiết bị chuyên sâu. Hơn nữa, thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn bộ máy, “một việc chỉ giao cho một cơ quan chủ trì thực hiện và chịu trách nhiệm chính”. Quy định tại dự luật cần tránh trùng lặp, chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ giữa hai lực lượng pháp y y tế và công an…
“Khi vừa là cơ quan điều tra, cơ quan trưng cầu giám định, vừa làm giám định thương tích thì có xu hướng là trưng cầu giám định của ngành công an chứ không trưng cầu giám định của ngành y tế. Như vậy, hệ thống giám định pháp y của ngành y tế sẽ bị giảm công việc, sẽ xử lý như thế nào?”, Phó chủ nhiệm thường trực Ủy ban Dân nguyện – Giám sát Lê Thị Nga đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ hơn.
Theo thông tin, dự án Luật Giám định tư pháp sửa đổi sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại kỳ 10. Nếu như đề xuất này thông qua, điều đó cũng đồng nghĩa cơ quan công an sẽ được thêm quyền và các cơ quan giám định sẽ có thể đứng trước cảnh “buộc phải giảm tải” trong khi họ là những người có kiến thức, chuyên môn, kinh nghiệm trong vấn đề giám định?
__________________
Tham khảo:(1): https://vnexpress.net/truong-cong-an-xa-bi-dinh-chi-cong-tac-vi-danh-nguoi-4639923.html
(2): https://vnexpress.net/pho-cong-an-phuong-bi-dinh-chi-cong-tac-vi-danh-phu-nu-4458765.html