BPSOS

Theo Machsong

Các chuyên gia nhân quyền LHQ tố giác Thái Lan là trợ cụ đàn áp xuyên quốc gia

Nhiều chuyên gia nhân quyền LHQ vừa công bố văn thư chung tố giác chính phủ Thái Lan là trợ cụ đàn áp xuyên quốc gia cho các chế độ độc tài trong khu vực, bao gồm Việt Nam. Văn thư được gửi ra ngày 24 tháng 7 và Thái Lan có 60 ngày để hồi đáp trước khi công bố. Chính phủ Thái Lan chỉ xác nhận đã nhận được văn thư nhưng không phản hồi các cáo buộc.

“Sự lên tiếng mạnh mẽ của các chuyên gia nhân quyền LHQ nằm trong kế hoạch của chúng tôi để giảm bớt sự nguy hiểm cho người tị nạn ở Thái Lan,” Ts. Nguyễn Đình Thắng, Tổng Giám Đốc kiêm Chủ Tịch BPSOS, giải thích.

Văn thư chung này nêu danh sách 43 người Thượng và người Hmong tị nạn bị cảnh sát Thái Lan truy lùng hoặc giam giữ tuỳ tiện theo yêu cầu của Bộ Công An Việt Nam. Đây là danh sách do BPSOS cung cấp cho LHQ tháng 5 năm 2024.

Theo Ts. Thắng, ngoài trường hợp anh Y Quynh Bdap bị bỏ tù theo yêu cầu dẫn độ của Việt Nam, cảnh sát Thái Lan còn giam giữ 3 người Thượng trong thời gian dài, không cho họ nộp đơn xin tại ngoại.

Ông Y Dương Bkrong và Ông Y Phương Enuol bị bắt ngày 23 tháng 2 năm nay và mãi đến ngày 12 tháng 9 mới được thả ra, sau gần 7 tháng bị giam giữ ở Trại Giam Di Trú (Immigration Detention Center, IDC). Cả hai đều có lệnh truy nã của công an Việt Nam. Người thứ ba là Cô H’Leo Nie, bị bắt cùng lúc, được thả ra ngày 27 tháng 8. Trong thời gian bị giam trong IDC, công an ở Việt Nam báo cho thân nhân của cô ở Việt Nam là sẽ ban hành lệnh truy nã.

Văn thư chung gửi chính phủ Thái Lan nêu đích danh 3 người này và cho biết là ngày 13 tháng 3, 2025, cảnh sát Thái Lan đã dẫn phái đoàn công an từ Việt Nam đến gặp họ trong IDC để yêu cầu ký giấy hồi hương.

“Chính phủ Thái Lan đành phải trả tự do cho 3 người này vi không nêu được lý do chính đáng để tiếp tục giam giữ họ, nhất là chính phủ Thái Lan vừa trở thành quốc gia thành viên của Hội Đồng Nhân Quyền LHQ,” Ts. Thắng giải thích.

Theo nguồn tin riêng của BPSOS, cảnh sát IDC có yêu cầu công an Việt Nam cung cấp chứng cứ hậu thuẫn cho các lệnh truy nã nhưng sau nhiều tháng vẫn không nhận được câu trả lời thoả đáng.

Văn thư chung cảnh báo chính phủ Thái Lan về động thái của Bộ Công An Việt Nam liệt kê Hội Người Thượng Vì Công Lý là tổ chức khủng bố và dán nhãn BPSOS và Ts. Thắng là có liên quan đến khủng bố do bảo vệ Ông Y Quynh Bdap và các thành viên khác của tổ chức người Thượng này trước mối nguy cưỡng bức hồi hương.

Văn thư chung cũng nêu quan ngại về 13 người Hmong tị nạn đã bị cảnh sát Thái Lan bắt trong tháng 3 và tháng 4. Tất cả đều đang còn bị giam ở IDC. Ngày 27 tháng 4 và 7 tháng 5, cảnh sát Thái Lan dẫn đoàn công an Việt Nam tiếp xúc họ, yêu cầu ký đơn chấp nhận hồi hương. Ngày 1 tháng 5, một trong số người Hmong này bị hành hung bởi trưởng phòng giam IDC, là người Việt có quan hệ mật thiết với tòa đại sư Việt Nam ở Bangkok.

Nhằm đẩy lùi mối nguy ngày càng tăng cho người tị nạn, trong một năm qua BPSOS tập trung đưa Thái Lan vào tầm ngắm của quốc tế vì vai trò trợ cụ đàn áp xuyên quốc gia cho nhà nước Việt Nam nhắm vào người tị nạn, và vì các vi phạm nhân quyền nghiêm trọng ở IDC.

“Chúng tôi chỉ ra cho quốc tế thấy rằng tuy chính phủ Thái Lan không đàn áp nhân quyền của người dân Thái một cách nghiêm trọng, nhưng tạo cơ hội đàn áp xuyên quốc gia nhắm vào người tị nạn hộ cho các chế độ độc tài trong khu vực như China, Lào, Campuchia, Miến Điện và Việt Nam,” Ts. Thắng giải thích.

Văn thư chung của các chuyên gia nhân quyền LHQ nhắc nhở chính phủ Thái Lan rằng: “Những người Thượng và H’Mong nêu trên ở Thái Lan là những người tị nạn theo quy định của UNHCR tại Thái Lan. Họ lo sợ bị chính quyền Việt Nam đàn áp, và họ được bảo vệ không bị đẩy lùi về nguyên quán theo luật nhân quyền quốc tế.”

Thông tin liên quan:

Văn thư chung gửi chính phủ Thái Lan: https://dvov.org/wp-content/uploads/2025/09/THA-8.2025.pdf

Thêm 2 người Thượng được trả tự do từ IDC

Đồng bào nguy kịch – các căn nguyên