Theo BBC

Campuchia và Thái Lan đã bước sang ngày đàm phán thứ hai vào hôm 25/12. Cùng ngày, quân đội hai bên đưa ra thông cáo cáo buộc đối phương tiếp tục nã pháo vào lãnh thổ của mình.

Cuộc họp của Ban Thư ký Ủy ban Biên giới Chung Campuchia – Thái Lan (GBC) được tổ chức nhằm chuẩn bị cho Phiên họp Đặc biệt lần thứ ba của Ủy ban Biên giới Chung Campuchia – Thái Lan, dự kiến diễn ra vào ngày 27/12/2025.

Cuộc đàm phán hôm 25/12 sẽ “tiếp tục thảo luận sâu hơn nhằm thúc đẩy chấm dứt xung đột, tìm kiếm giải pháp khôi phục ổn định giữa hai nước và đưa mọi thứ trở lại trạng thái bình thường”, theo Trung tướng Maly Socheata, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Campuchia nêu trong một thông cáo chính thức được công bố vào sáng cùng ngày.

Trong khi đó, quân đội hai nước vẫn tiếp tục cáo buộc lẫn nhau.

Theo báo Khmertimes thân chính quyền Campuchia dẫn thông tin từ Bộ Quốc phòng Campuchia rằng mặc dù cuộc họp của Ban Thư ký Ủy ban Biên giới Chung Campuchia – Thái Lan (GBC) đã bắt đầu từ ngày 24/12, nhưng các mối đe dọa và hành động xâm lược của quân đội Thái Lan nhằm vào chủ quyền lãnh thổ Campuchia vẫn tiếp diễn.

Báo này dẫn lời bà Socheata, rằng tính đến sáng 25/12/2025, quân đội Thái Lan vẫn tiếp tục pháo kích vào lãnh thổ Campuchia tại một số khu vực, trong khi một số khu vực khác tạm thời yên tĩnh.

Bà nhấn mạnh rằng các lực lượng Campuchia đang chiến đấu quyết liệt, đáp trả các hành động của Thái Lan, đồng thời tiếp tục theo dõi chặt chẽ, nâng cao cảnh giác để thực hiện đầy đủ nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền của Campuchia.

Bà khẳng định Thái Lan sử dụng xe tăng bắn phá, tàn phá nhà cửa của người dân Campuchia theo cách “vô nhân đạo và tàn bạo”.

Hôm 24/12, Quốc phòng Campuchia cáo buộc Thái Lan sử dụng máy bay chiến đấu thả bom xuống tỉnh biên giới Banteay Meanchey, mô tả hành động này là “tàn bạo” và không phân biệt mục tiêu.

Tính tới 18 giờ ngày 24/12, cuộc xung đột lần này đã khiến ít nhất 30 dân thường Campuchia đã thiệt mạng và 87 người khác bị thương, theo số liệu do Bộ Nội vụ Campuchia công bố.

Tương tự, vào sáng 25/12, phía Thái Lan lên án Campuchia đã bắn 40 quả rocket BM-21 vào khu vực Ban Khlong Phaeng thuộc huyện Ta Phraya, tỉnh Sa Kaeo và gây thiệt hại nghiêm trọng đối với các ngôi nhà không liên quan đến hoạt động quân sự.

Ngoài ra, quân đội Thái Lan cho biết đợt pháo kích cũng làm hư hại các công trình hạ tầng công cộng, đất canh tác nông nghiệp và các tuyến đường trong làng và cho rằng hành động này cho thấy Campuchia không có ý định chấm dứt xung đột.

Quân khu 1 nhấn mạnh rằng vụ tấn công cho thấy Campuchia đã cố tình vi phạm các nguyên tắc về nhân quyền và luật nhân đạo quốc tế, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng và tài sản của những thường dân vô tội.

Tính tới ngày 24/12, ít nhất 65 người, bao gồm dân thường và binh sĩ Thái Lan, đã thiệt mạng, theo quân đội Thái Lan.

Trước thềm các cuộc đàm phán bắt đầu vào ngày 24/12, Thái Lan và Campuchia vẫn tiếp tục đụng độ, với giao tranh xảy ra tại nhiều điểm từ đầu tháng 12, trải dài từ các khu rừng gần Lào cho tới các tỉnh ven Vịnh Thái Lan.

Một người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Washington quan ngại trước tình trạng giao tranh và thương vong tiếp diễn dọc biên giới Campuchia – Thái Lan, đồng thời cho biết Tổng thống Trump và Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio vẫn duy trì liên lạc với các đối tác Campuchia, Thái Lan và Malaysia để truyền đạt mối quan ngại này.

“Chúng tôi mạnh mẽ kêu gọi chấm dứt ngay lập tức các hành động thù địch, bảo vệ dân thường, và yêu cầu cả hai bên thực thi đầy đủ lệnh ngừng bắn cũng như các biện pháp giảm leo thang khác được nêu trong Thỏa thuận Hòa bình Kuala Lumpur ngày 26/10,” người phát ngôn nói với Reuters trong một tuyên bố gửi qua email.

Một đặc phái viên cấp cao của Trung Quốc tại khu vực cũng đã nhấn mạnh ưu tiên hàng đầu hiện nay đối với Thái Lan và Campuchia là phải đạt được thỏa thuận ngừng bắn, chấm dứt giao tranh càng sớm càng tốt để nối lại đối thoại và giải quyết các tranh chấp biên giới một cách hòa bình, theo Reuters.

Nhận xét về vai trò của Trung Quốc, Tiến sĩ Zi Yang, Nghiên cứu viên liên kết tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam (RSIS), thuộc Đại học Công nghệ Nanyang (NTU), Singapore cho rằng Trung Quốc không những có lợi ích kinh tế và ngoại giao với Campuchia và Thái Lan, mà còn cần cạnh tranh với những nỗ lực hòa giải của Mỹ và tăng cường ảnh hưởng tại Đông Nam, đặc biệt trong bối cảnh ông Trump đã làm trung gian một thỏa thuận hòa bình giữa hai quốc gia Đông Nam Á, theo bài viết ngày 17/12 trên trang The Diplomat.

“Bắc Kinh từ lâu coi Đông Nam Á là ‘sân sau’ của mình. Bên cạnh việc là đối tác thương mại hàng đầu của các nước ASEAN, Trung Quốc ngày càng hướng tới việc củng cố vai trò trong các vấn đề an ninh khu vực, bao gồm cả giải quyết xung đột.

“Thành công trong lĩnh vực ngoại giao này sẽ nâng cao vị thế khu vực của Trung Quốc và củng cố hình ảnh của nước này như một nhân tố quan trọng về an ninh tại Đông Nam Á,” ông nhận định.

Chiến lược của hai bên

Về thế trận của cuộc xung đột, Tiến sĩ Zi Yang cho rằng trong bối cảnh thua kém về quân lực, mục tiêu thực tế của quân đội Campuchia là giữ vững các tuyến phòng thủ hiện có và tìm kiếm cơ hội phản công để gây tổn thất cho lực lượng Thái Lan.

Ông cũng lưu ý rằng mặc dù Campuchia sở hữu dàn phóng rocket PHL-03 có tầm bắn 130km do Trung Quốc sản xuất – một mối đe dọa thực chất đối với người Thái, phía quân đội Thái Lan đã cảnh báo rằng việc triển khai vũ khí này sẽ dẫn đến một sự đáp trả khốc liệt.

Trong khi đó, vị tiến sĩ này cho rằng Thái Lan có thể muốn chiếm giữ các địa hình chiến lược dọc biên giới, hoặc thậm chí tạo ra các vùng đệm nhằm bảo vệ lãnh thổ Thái Lan trước nguy cơ đối đầu quân sự trong tương lai, bên cạnh việc gây thiệt hại nặng nề cho quân đội Campuchia.