Cảnh Chân

Theo VNTB

Việt Nam Thời Báo đã trao đổi với chị Angelina Trang Huỳnh (Vietnam Rise) để tìm góc nhìn tích cực về cách xã hội dân sự đối diện những thách thức hiện nay.

Bê bối trong dự án Nuôi Em được coi là sự kiện chấn động nhất năm 2025 của giới hoạt động phi lợi nhuận Việt Nam. Bên cạnh những bất cập trong minh bạch, giải trình; thì rất cần phải bàn tới việc quản lý dự án và lãnh đạo tổ chức. Bởi, cũng như người đứng đầu dự án Nuôi Em, nhiều lãnh đạo, nhà sáng lập dự án thiện nguyện, quản lý các tổ chức phi lợi nhuận… tại Việt Nam đều có xuất phát điểm là tình nguyện, tự phát, rồi dần nâng cấp lên. Nên chắc chắn không tránh khỏi sai sót do thiếu kiến thức quản trị, kỹ năng lãnh đạo, kinh nghiệm điều hành, điều phối, quản lý nhóm, quản lý tài chính…

Thảo luận với những cá nhân, nhà sáng lập tổ chức thiện nguyện, phóng viên VNTB được biết, các khoá học về quản trị thì quá tốn kém, còn những chương trình đào tạo lãnh đạo miễn phí thì lại rất khắt khe trong khâu tuyển chọn đầu vào. Hầu như những lãnh đạo tổ chức phi lợi nhuận tại Việt Nam đều không đủ kinh phí để đóng tiền tham gia các khoá học quản lý; trong khi đó, các chương trình đào tạo miễn phí thì đòi hỏi phải có chứng nhận từ nhà chức trách địa phương, hoặc các tổ chức uy tín về quá trình hoạt động. Nhưng để được những chứng nhận đó thì là cả một quá trình không đơn giản.

Đã vậy, từ năm 2020 tới nay, nhiều tổ chức phi lợi nhuận có tư cách pháp nhân, uy tín, chuyên đào tạo miễn phí về lãnh đạo phong trào xã hội, như LIN Center, Hướng tới Minh bạch (TT), đã buộc phải đóng cửa vì nhiều lý do bất khả kháng… Vì thế, không gian học tập, đào tạo, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm lãnh đạo, gây quỹ, vận hành tổ chức thiện nguyện, phi lợi nhuận ngày càng bị thu hẹp. Còn người quản lý, sáng lập, điều hành tổ chức thì cũng loay hoay không biết hỏi ai, không biết cách báo cáo, kê khai như thế nào cho đúng. Thậm chí cũng không biết xử lý mâu thuẫn nội bộ ra sao, không biết ứng phó với áp lực ngoài như thế nào cho hợp lý. Dĩ nhiên, cùng với đó là việc điều phối, giải trình kinh phí vận hành, gây quỹ, kêu gọi quyên góp, giải ngân…

Trước những bất cập đó, Việt Nam Thời Báo đã liên hệ chị Angelina Trang Huỳnh, Giám đốc Điều hành Vietnam Rise, một trong tổ chức phi lợi nhuận tiên phong trong việc thúc đẩy phong trào xã hội ở Việt Nam, để hỏi thêm về các vấn đề và cách xử lý mang tính tích cực bối cảnh hiện nay. Chị Trang cho biết, nhu cầu của các cá nhân muốn dấn thân vào các hoạt động xã hội tại Việt Nam ở thời điểm hiện tại là rất lớn. Nhất là giới trẻ, thế hệ gen Z, các bạn đều mong muốn được huấn luyện và trở thành những nhà lãnh đạo phong trào tương lai. Nhưng trong quá trình hoạt động, các bạn gặp khá nhiều rào cản, thách thức. Chính vì vậy Rise đã xây dựng chương trình Fellowship nhằm đào tạo và nâng tầm các lãnh đạo tổ chức xã hội tại chỗ ở Việt Nam.

Nhằm bổ sung vào những khoảng trống về việc đào tạo lãnh đạo PTXH, Rise định hướng chương trình Fellowship (tương tự học bổng) này tập trung vào việc tạo ra một không gian hợp tác cởi mở, nơi các fellow cùng khám phá bản thân, tìm ra những phương thức hành động đổi mới, nâng cao kỹ năng tổ chức dự án và chia sẻ, hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình triển khai dự án. Thông qua hành trình này, Fellowship Rise không chỉ giúp nâng cao năng lực lãnh đạo cá nhân mà còn góp phần hình thành các mạng lưới hợp tác vững chắc, tạo tiền đề cho sự hợp tác và phát triển lâu dài. Đồng thời, chương trình giúp hình thành và lan tỏa của các sáng kiến xã hội bền vững.

Chương trình Fellowship của Rise sẽ dành 6 tháng để đào tạo, cố vấn, xây dựng toàn diện để tham dự viên có thể hoàn tất hành trình lãnh đạo và thực hiện các dự án mà họ ấp ủ. Các nội dung chính bao gồm: Định hướng lãnh đạo cá nhân, đồng hành thông qua các buổi coaching 1:1 nhằm định hướng và triển khai các hoạt động phù hợp với tầm nhìn của fellow (người nhận tài trợ để được đào tạo) và tổ chức. Các fellow còn được nhận khoản tài trợ lên đến 15 triệu VND để triển khai các sáng kiến cá nhân, biến ý tưởng thành hành động thực tế mang lại sự thay đổi thật sự cho cộng đồng. Đồng thời chương trình còn có khóa đào tạo chuyên sâu về xây dựng, tổ chức và dẫn dắt các phong trào xã hội, cũng như các hoạt động team building góp phần kết nối và tăng cường hợp tác giữa các cộng đồng.

Trong nguy có cơ, trong lúc các tổ chức xã hội gặp nhiều áp lực, thì cũng là lúc những nhà lãnh đạo cần dành thời gian để học hỏi, tích lũy kinh nghiệm để xây dựng một nền tảng vững chắc cho mình. Khi các tổ chức trong nước chịu nhiều áp lực, thì những tổ chức có tư cách pháp nhân tại Hoa Kỳ và quốc tế cần phải phát huy mọi tiềm năng để cứu vãn tình hình…