Minh Hải

Theo SGN

Chính sự Việt Nam hiện đang bao trùm những đồn đoán liên quan nhân sự Đại Hội 14 sắp tới. Liệu có cá nhân hoặc phe cánh nào đủ sức ngăn Tô Lâm tái đắc cử chức tổng bí thư hay không? Hội nghị Trung Ương 15 như cú chốt hạ, hé lộ cục diện thật sau khoảng thời gian dài giới lãnh đạo cao cấp CSVN đấu đá, tranh giành quyền lực.

Vào sáng ngày 23 Tháng Mười Hai, 2025, Hội nghị Ban Chấp Hành Trung Ương Đảng CSVN lần thứ 15 khóa 13 khép lại. Trong  phiên bế mạc, Tổng Bí Thư Tô Lâm cho biết Trung Ương đã biểu quyết thông qua với số phiếu tập trung cao nhân sự giới thiệu tham gia Ban Chấp Hành Trung Ương khóa 14, giới thiệu nhân sự tham gia Bộ Chính Trị, Ban Bí Thư và các chức danh lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà Nước nhiệm kỳ 2026- 2031. Theo quy trình, danh sách này sẽ được trình Đại Hội 14 xem xét, quyết định, tổ chức bầu cử theo điều lệ và quy định của Đảng.

Ông Tô Lâm nhấn mạnh: Thay mặt các đồng chí được tín nhiệm giới thiệu đề cử Ban Chấp Hành Trung Ương và các chức danh lãnh đạo khóa tới để Đại Hội 14 xem xét quyết định, chúng tôi xin cảm ơn các đồng chí Trung Ương, Bộ Chính Trị, Ban Bí Thư đã tin tưởng giao nhiệm vụ. Chúng tôi tiếp tục đoàn kết, thống nhất làm việc với tinh thần trách nhiệm và hiệu quả cao, đáp ứng sự tin cậy của Đảng và Nhân dân.”

Ngay sau lời phát biểu trên của Tô Lâm, giới thạo tin tức chính sự Việt Nam gần như khẳng định ông này sẽ tái đắc cử chức tổng bí thư nhiệm kỳ Đảng khóa 14. Mặc dù danh sách các lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà Nước đặc biệt là nhóm “ngũ cột” gồm: tổng bí thư, chủ tịch Quốc Hội, thủ tướng, chủ tịch nước và thường trực ban bí thư, được CSVN xếp vào diện bí mật và tuyệt mật, việc công bố sẽ diễn ra trong lễ tuần Đại Hội Đảng.

Khi đang là người giữ vị trí cao như ông Tô Lâm, trong phát biểu lại nhắc đến những cụm từ “cảm ơn…. đã tin tưởng giao nhiệm vụ,” “tiếp tục đoàn kết, thống nhất làm việc” vốn là ngôn ngữ của một người được kỳ vọng tiếp tục trong nhiệm kỳ tới. Người sắp rời vị trí thường sẽ không dùng từ “tiếp tục,” mà dùng những từ như “bàn giao”, “kế nhiệm” hoặc “kết thúc nhiệm kỳ.”

Dù nội dung của bài phát biểu không khẳng định ông Tô Lâm tái nhiệm, và theo quy trình Đảng không ai được phép công bố sớm nhân sự tổng bí thư trước thời điểm đại hội khai mạc, nhưng nó vẫn chứa thông điệp ngầm; ông là nhân tố ổn định và kế thừa ở vị trí quyền lực cao nhất.

Thực tế, không có nhân vật nào trong nội bộ Đảng CSVN hiện tại đủ sức đối trọng để thay thế vai trò tổng bí thư của ông Tô Lâm trước và sau Đại Hội 14. Khí thế đang áp đảo, vai trò của ông Tô Lâm trong Đảng chắc chắn chưa kết thúc.

Nhìn lại nhiệm kỳ 13, nội bộ Đảng CSVN liên tục chứng kiến sự đấu đá, thanh trừng và cạnh tranh phe phái. Phe quân đội giữ thế ổn định nhưng im lặng, chờ thời cơ công khai tranh đoạt ghế. Phe Chính Phủ suy yếu từng năm khi nhiều nhân sự bị đưa vào “lò.” Trong khi đó, phe công an dưới sự dẫn dắt liên tục của ông Tô Lâm từ bộ trưởng công an, chủ tịch nước đến tổng bí thư hiện tại, đang mở rộng đáng kể ảnh hưởng chính trị, ưu thế rõ rệt hơn các phe còn lại.

Thêm vào đó, Trung Ương Đảng vốn có truyền thống cân bằng quyền lực phe nhóm, tránh tập trung vào một phe. Thế nhưng, sau hơn một năm Tô Lâm ngồi ghế tổng bí thư, cộng với bối cảnh quốc tế biến động, an ninh khu vực phức tạp và kinh tế Việt Nam phục hồi chậm sau đại dịch COVID-19, giới lãnh đạo chủ chốt buộc phải thay đổi chiến lược: nhiệm kỳ 14 phải ưu tiên ổn định. Điều này lí giải vì sao ông Tô Lâm nhấn mạnh rằng nhân sự chủ chốt trình đại hội đã được biểu quyết tập trung cao.

Trung Ương Đảng buộc phải chọn phương án bảo đảm an toàn, tránh xáo trộn và sự ổn định nhân sự ở vị trí tổng bí thư chính là phương án tiên quyết nhất. Như vậy, dù chưa thể khẳng định bằng lời, nhưng có thể nói hội nghị Trung Ương 15 đã đặt dấu chấm hết cho mọi phương án nhân sự thay thế ở vị trí tổng bí thư. Cục diện quyền lực đã ổn định, Đại Hội 14 chỉ còn bước hoàn tất thủ tục.

Cũng nói thêm, trước khi hội nghị Trung Ương 15 diễn ra, mạng xã hội Việt Nam dồn dập tin đồn Bộ Trưởng Quốc Phòng Phan Văn Giang cùng phe quân đội đảo chính  “ngầm” thành công ông Tô Lâm trong cuộc bỏ phiếu kín của 16 ủy viên Bộ Chính Trị vào hồi Tháng Mười Một vừa qua. Tuy nhiên, khi đối chiếu với các sự kiện thực tế, tương quan thực lực giữa hai phe quân đội và công an thì thấy không phản ánh đúng như đồn đoán.

Trước thời điểm hội nghị Trung Ương 15 diễn ra, Bộ Chính Trị tổ chức nhiều phiên họp trong Tháng Mười và Tháng Mười Một để hoàn thiện tờ trình về nhân sự, văn kiện và công tác chuẩn bị Đại Hội 14. Các cuộc họp này nhấn mạnh mục tiêu hoàn thiện phương án nhân sự trước khi trình hội nghị cuối cùng của nhiệm kỳ. Nhìn chung, các hoạt động đều nằm trong quy trình chuẩn bị nhân sự đại hội theo thông lệ, không có quá nhiều sự bất thường.

Nhìn lại, đúng là phe quân đội có thời điểm muốn giành lại vị thế lịch sử trong nội bộ đảng. Đồng thời ông Tô Lâm mặc dù ít nhiều cũng bị các ủy viên Trung Ương Đảng phản kháng do nhiều chiến dịch thanh lọc nội bộ. Tuy nhiên, ảnh hưởng của Bộ Công An dưới thời ông Tô Lâm vượt trội rõ rệt. Đặc biệt sau chuỗi các đại án từ năm 2021 đến nay như Việt Á, AIC, FLC, Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát… giúp Bộ Công An tác động rất lớn vào quyết định sắp xếp lại nhân sự từ trung ương xuống đến địa phương.

Bên cạnh đó, Bộ Công An hiện đang kiểm soát rất sâu vào đời sống người dân, quản lý dữ liệu dân cư, định danh điện tử, an ninh mạng. Đặc biệt, từ khi hệ thống dữ liệu quốc gia vận hành, phạm vi ảnh hưởng của Bộ Công An còn lan rộng đến mức không một bộ nào thuộc hệ thống nhà nước sánh được. Trong khi đó, quân đội ngoại trừ việc củng cố sức mạnh quốc phòng thì vai trò dân sự, kinh tế lại thu hẹp đáng kể. Rồi tầm ảnh hưởng chính trị của Phan Văn Giang từ việc điều phối nhân sự, phát ngôn trên truyền thông, góp mặt tại cuộc họp của các ban đảng cho đến đối ngoại, tiếp khách quốc tế, thua xa ông Tô Lâm.

Hội nghị Trung Ương 15 kết thúc trong yên ắng, không cho thấy có dấu hiệu phe phái đấu đá gay gắt như đồn đoán. Điều này cho thấy ông Tô Lâm thực sự không có đối trọng đủ mạnh, không có phe nào có đủ sức để thay đổi cục diện quyền lực tại Đại Hội 14.