Theo BBC

Hội nghị 15 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã kết thúc, với “số phiếu tập trung cao” trong công tác nhân sự, bao gồm đội ngũ lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước.

Lãnh đạo chủ chốt là cụm từ chỉ năm chức danh gồm tổng bí thư, chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, chủ tịch Quốc hội và thường trực Ban Bí thư.

Cũng trong hội nghị lần này, nhân sự tham gia Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Trung ương Đảng khóa sau cũng đã được “chốt”.

Thông tin trên do Tổng Bí thư Tô Lâm đưa ra khi phát biểu bế mạc hội nghị vào ngày 23/12.

Những chi tiết cụ thể hơn về những quyết định này sẽ không được công bố vì đây là thông tin thuộc dạng “tuyệt mật”.

“Thay mặt các đồng chí được tín nhiệm giới thiệu đề cử Ban Chấp hành Trung ương và các chức danh lãnh đạo khóa tới để Đại hội 14 xem xét quyết định, chúng tôi xin cảm ơn các đồng chí Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã tin tưởng giao nhiệm vụ.

“Chúng tôi tiếp tục đoàn kết, thống nhất làm việc với tinh thần trách nhiệm và hiệu quả cao, đáp ứng sự tin cậy của Đảng và Nhân dân,” ông Tô Lâm nêu.

Hội nghị 15 lần này được tổ chức là nhằm lựa chọn nhân sự cho đội ngũ lãnh đạo chủ chốt khóa tới.

Đảng cũng đã từng hai lần tổ chức hội nghị 15 ở các khóa trước để chốt các nhân sự lãnh đạo chủ chốt.

Cụ thể, Hội nghị 15 khóa 10 diễn ra vào ngày 9/1/2001, tức 3 ngày trước đại hội, và Hội nghị 15 khóa 12 diễn ra vào ngày 16/1/2021, tức 9 ngày trước đại hội 13.

Ở hội nghị 15 khóa 13 lần này, nội dung về nhân sự cũng đã được bàn xong trong sáng ngày 22/12 – ngày đầu tiên của hội nghị.

Nhân sự tổng bí thư được chú ý nhiều nhất trong bối cảnh ông Tô Lâm đã quá tuổi tái cử, theo quy định về độ tuối tái cử ủy viên Bộ Chính trị không quá 65.

Việc ông Tô Lâm “thay mặt các đồng chí được tín nhiệm” để cảm ơn trong phát biểu bế mạc là một chỉ dấu cho thấy việc ông tiếp tục ở lại chính trường Việt Nam trong khóa tới.

Ông Tô Lâm, hồi đầu khóa 13 đã tái cử ủy viên Bộ Chính trị và giữ chức bộ trưởng Công an từ cho đến tháng 5/2024 khi được bầu làm chủ tịch nước. Từ vị trí này, ông đã được bầu làm tổng Bí thư vào ngày 3/8/2024 thay cho ông Nguyễn Phú Trọng đã qua đời.

Trong hơn một năm qua, vị tổng bí thư xuất thân từ ngành công an đã thực hiện nhiều cải cách, trong đó đáng chú ý là cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy từ trung ương đến địa phương, thể hiện qua việc sáp nhập các cơ quan bộ ngành, sáp nhập tỉnh thành và bỏ cơ quan hành chính cấp huyện.

Cùng lúc, Bộ Công an dưới thời ông cũng đã gia tăng tầm ảnh hưởng và quyền lực trên các lĩnh vực khác nhau, từ cấp trung ương cho tới cơ sở.

Trong khi ông Tô Lâm “thay mặt các đồng chí được tín nhiệm giới thiệu” đề cử vào ban lãnh đạo mới, vẫn chưa rõ có ai cùng ông sẽ cùng vào ban lãnh đạo mới.

Trong số những “lãnh đạo chủ chốt” hiện tại, còn Chủ tịch nước Lương Cương và Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đã quá tuổi tái cử và cần xét “trường hợp đặc biệt”.

Chưa rõ hai người này có tái cử hay không vì Đảng không công khai các kế hoạch về nhân sự của mình.

Trước khi hội nghị 15 diễn ra, giới quan sát thường xuyên nhắc tên Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang như một ứng cử viên tiềm năng cho một chức vụ trong Bộ Chính trị.

Ông Giang, người đã bước qua tuổi 65 chỉ mới mấy tháng trước, nếu tái cử ủy viên Bộ Chính trị, sẽ cần phải là một trường hợp đặc biệt.

Dự kiến, Bộ Chính trị khóa 14 sẽ có 17-19 ủy viên; hiện tại 8 trong số 16 ủy viên hiện tại đã quá tuổi tái cử.

Đảng lựa chọn lãnh đạo thế nào?

Đại hội Đảng lần thứ 14 sẽ được tổ chức trong một tuần, từ 19-25/1/2026 tại Hà Nội. Tại đây, các đại biểu sẽ bầu ra một ban chấp hành trung ương nhiệm kỳ 2026-2031.

1.586 đại biểu tham dự đại hội, đại diện cho hơn 5,6 triệu đảng viên tại Việt Nam, sẽ bầu ra 200 ủy viên Ban Chấp hành Trung ương, trong đó 180 ủy viên chính thức và 20 ủy viên dự khuyết.

Ngay sau khi được bầu, các ủy viên Trung ương khóa 14 sẽ tổ chức Hội nghị Trung ương lần thứ nhất để bầu ra các ủy viên Bộ Chính trị, dự kiến 17-19 người.

Một trong số các ủy viên Bộ Chính trị vừa trúng cử sẽ được giới thiệu sẽ bầu làm tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương khóa 14, nhiệm kỳ 2026-2031.

Theo truyền thống của Đảng, và quy định của Bộ Chính trị, các ứng viên lãnh đạo chủ chốt sẽ do Ban chấp hành khóa cũ chuẩn bị.

Hội nghị 13 khóa 13 đã “thống nhất cao” giới thiệu danh sách các ứng viên tái cử, tham gia lần đầu ban chấp hành Trung ương.

Hội nghị 14 diễn ra vào tháng 11/2025 cũng đã thống nhất các nhân sự Bộ Chính trị và đến Hội nghị 15, danh sách lãnh đạo chủ chốt được quyết định.

Vài tháng sau Đại hội 14, ban chấp hành Trung ương sẽ họp hội nghị lần thữ 2 để thống nhất giới thiệu các ứng viên “lãnh đạo chủ chốt” khác như chủ tịch nước, thủ tướng Chính phủ và chủ tịch Quốc hội, cùng hàng loạt chức danh khác.

Quốc hội khóa 16 sẽ tiến hành phê chuẩn những nhân sự Đảng giới thiệu vào các chức danh như chủ tịch nước, thủ tướng, chủ tịch Quốc hội, các bộ trưởng… vào kỳ họp đầu tiên, được tổ chức vào tháng 4/2026.

Liệu có thay đổi chính sách không?

Lãnh đạo Việt Nam vận hành theo nguyên tắc lãnh đạo tập thể, cá nhân phụ trách, qua đó duy trì sự ổn định trong chính sách kinh tế và đối ngoại kể từ công cuộc Đổi mới cuối thập niên 1980, vốn đã biến một quốc gia nghèo nàn, bị chiến tranh tàn phá thành một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất châu Á, theo Reuters.

Chính sách đối ngoại xoay quanh việc cân bằng quan hệ với các cường quốc – Trung Quốc, Mỹ và Nga – theo đường lối được gọi là “ngoại giao cây tre”, vốn được thể hiện khá nhuần nhuyễn dưới thời ông Nguyễn Phú Trọng.

Ông Tô Lâm đã tiếp tục duy trì chính sách ngoại giao này, với hàng loạt các cuộc đi nước ngoài như con thoi, đồng thời nâng cấp quan hệ ngoại giao lên mức đối tác chiến lược toàn diện. 14 quốc gia có quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện với Việt Nam, trong đó 7 quốc gia có sự đóng góp trực tiếp của ông Tô Lâm.

Trong lĩnh vực kinh tế, ông Tô Lâm ủng hộ việc thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân thông qua các tập đoàn kinh tế hùng mạnh.

Là một nước đang phát triển, Việt Nam muốn giảm sự phụ thuộc vào đầu tư nước ngoài – yếu tố hiện đang chi phối nền kinh tế định hướng xuất khẩu – nhưng vẫn mong muốn thu hút công nghệ tiên tiến và nguồn vốn chất lượng cao nhằm hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045.

Ở thời điểm hiện tại, Tổng Bí thư Tô Lâm được đánh giá là đang ưu tiên phát triển kinh tế, lấy đó làm nền tảng cho tính chính danh của Đảng.

Dù coi trọng tăng trưởng kinh tế và đẩy mạnh hội nhập quốc tế, nhưng Việt Nam đang chứng kiến tình thế tổng bí thư là một đại tướng công an và chủ tịch nước là đại tướng quân đội.