Thanh Son Nguyen

Theo DCVO

Tôi còn nhớ cách đây không lâu, tôi đã ngậm ngùi bước lên máy bay từ Cali, không ai đưa tiễn với đống tài liệu sách báo trở về Canada, thành phố Montréal và nghĩ sẽ không có cơ hội quay lại trốn xưa, nơi tôi đã để lại sự hăng say nhiệt tình làm báo như thể công việc của cả một thời!!

Tôi trở lại tiếp tục cầm bút, tiếp tục viết, tiếp tục quên đi quá khứ, hào quang có,  tủi hận không thiếu..

Sau đó, tôi được Tủ sách Tiếng Quê Hương do anh Uyên Thao hiệu đính và anh Trần Phong Vũ phát hành phổ biến cuốn sách của tôi: 20 năm miền Nam 1955–1975 trong đó gói ghém những suy nghĩ đau đáu của tôi như một chứng nhân, hơn thế là một người có mặt suốt thời tuổi trẻ của tôi ở miền Nam..

Anh Trần Phong Vũ cho biết: cậu phải dành thời gian một tháng sang Cali để  trả lời các cuộc phỏng vấn và ra mắt sách tại Cali, San José và miền Nam, Cali., San Diego

Chỗ ăn ở, tụi này sẽ lo liệu cho.

Suy nghĩ một thời gian, tôi nghĩ để quên quá khứ, tôi quyết định nhờ một học trò tìm thuê cho tôi một phòng trọ bỏ trống, giá “bèo”- 300/đô la/một tháng, có một giường ngủ, một bàn viết nhỏ và một phòng tắm chung.

Nhờ đó, tôi được tự do đi lại, khỏi phiền nhiễu đến ai. Một phòng kế cạnh do một thanh niên khác thuê, tôi chỉ gặp đôi lần.

Cô chủ nhà, tôi tạm gọi tên N- một người mà tôi không nghĩ cô là nguyên cớ cho bài viết này.

Thoạt đầu, tôi chỉ nghĩ đơn giản có một tương quan người chủ nhà- người thuê nhà. Cô có chồng hình như là là một thiếu úy VNCH, lấy nhau vội vàng trước khi mất miền Nam, rồi vượt biên sang được Mỹ..

Vượt biên như thế nào, tôi hoàn toàn không biết và không có cơ hội biết.

Anh chồng làm nghề lái xe tải chở hàng từ Cali đến Nữu Ước, rồi quay trở về..

Anh chồng có một nếp sống bề ngoài giang hồ, ăn nhậu, chửi thề, khoác lác, coi trời bằng vung.

Tôi cũng không hề biết mối tương giao giữa hai vợ chồng ra sao. Không tiện hỏi mà cũng do sự kín tiếng của N.

Điều ấy về mặt tương giao giữa chúng tôi chẳng hề có quan trọng gì. Anh là anh, tôi là tôi trong một thế giới có muôn vạn hình hài, chẳng ai giống ai.

Nhưng không biết vì lý do gì, cô chủ nhà có cảm tình với tôi ngoài mong đợi và bộc lộ với tôi một cách kín đáo mà không một lời tỏ bày, không một khêu gợi, nhưng lại như thể không dấu diếm mà người trong cuộc phải thấu hiểu.

Tôi thường đi về muộn, nhìn căn nhà của cô N. còn ánh điện sáng. Nhưng khi tôi về đến phòng tôi thì điện căn nhà chính cũng tắt phụt.

Hình như cô chờ đợi tôi trở về rồi mới an tâm đi ngủ.

Giường chiếu tôi nằm vứt bừa bộn, nhưng như có bàn tay ai xếp gọn lại ngay ngắn và thay “ dra” giường mới sạch sẽ hôm sau..

Bữa sáng, thoạt đầu chỉ có “ ngũ cốc” rồi sau có bánh mì, trứng gà “Ốp la” và một đĩa hoa quả.

Sự chăm sóc kín đáo ấy có dại khờ và ngu cũng biết là người phụ nữ ấy đã dành cho tôi một chỗ đứng khác thường.

Một bữa nọ, tôi ngỏ ý xin cô cho phép có một người tới phỏng vấn tôi, mang theo dụng cụ quay. Cô N. gật đầu đồng ý và không nửa lời góp ý.

Đó là tất cả những dấu hiệu thầm lặng của cô mà không tỏ bày.

Sau này,cô N. cho biết có một người chị họ được cho biết là con nhà bác ruột tên P., con gái tướng Tôn Thất Đính và một bà bạn, vợ một bác sĩ về thẩm mỹ, tên Q. cũng thường hay tới chơi.

Hai người họ, ăn mặc sang trọng, thời thượng, đi xe hơi sang trọng- khác xa từ cách sống, cách ăn mặc, cách giao tiếp- và họ thường rủ tôi đi ăn tại một số nhà hàng, nhưng không có sự tham dự của cô N.

Họ có vẻ không hề quan tâm tới N. và cũng không hề giới thiệu rõ ràng về mối quan hệ giữa họ và N. như một nhân vật thừa dùng để sai bảo, lợi dụng.

Sự khác biệt ấy, vậy thì có lý do gì có sự gắn kết giữa ba người họ?

Tôi tham dự, nhận lời mời một cách áy náy và một chút dửng dưng.

Hình như trong tôi có gì thay đổi, tôi đi chơi với hai bà sang trọng, nhưng lòng thì hướng về N. mà chưa thể nói thành lời.

Và rồi ai có thể đoán được cuộc đời như một định mệnh, nó đưa người ta đến một nơi chốn không ngờ trước được.

Một buổi trưa nọ, nắng Cali ấm áp và trong sáng tuyệt đẹp mà đã có thời tôi từng ở đó.

Nhưng hôm nay, vẫn nắng ấy, nhưng ngồi bên cạnh tôi là cô N. Tôi thâm cảm sự gần gũi mà tôi không hề có với hai người đàn bà sang trọng.

Lần đầu tiên, tôi bạo dạn nắm tay cô và cô để yên, cô bắt đầu mở lời, nhẹ nhàng như một lời than thở, không oán trách và cũng không mong đợi chia sẻ.

Cô N. cho biết cô là em họ của con nhà bác ruột với Bà P, con gái trung tướng Tôn Thất Đính.

Mẹ của N. vốn là em gái của ông Tôn Thất Đính có lấy một sĩ quan cao cấp trong quân đội Việt Minh và nay trên đường tập kết, tại “Khu rừng tranh” chờ được chuyển ra Bắc. Ông mang theo một người anh trai ra đi cùng với ông và để lại mẹ và cô, lúc ấy cô khoảng 3 tuổi.

Lý do nào để lại như thế, mẹ cô không nói.

Chỉ biết rằng, một bữa nọ, bà quyết định mang theo con gái quyết đi tìm  chồng và bà đã tìm thấy đơn vị chồng bà đóng tại Khu rừng tranh, Phan Thiết.

Không biết bằng một phép màu, kỳ diệu, khi bà mẹ cô nằm trên một cái võng, trên ngực là cô N. nằm úp trên bụng mẹ ngủ an bình.

Bỗng tiếng hổ gầm, trong một phút giây định mệnh, con hổ cắn lên cổ chân bà và lôi đi một quãng khá xa..Khi những người lính đuổi theo thì bà chỉ còn là một cái xác không hồn. Họ khuân về an táng. Chỉ có vậy..

Câu truyện kể trở thành một bi kịch, quá bât ngờ, quá khủng khiếp ngoài mọi suy nghĩ của tôi. Tại sao lại có một câu truyện như thế? Tại sao và tại sao ..

Phần cô N. một may mắn kỳ diệu, như một an bài định mệnh, cô chỉ bị hất bên vệ đường và sống sót như có một ơn trên phù hộ.

Sau đó, cô N. được đưa về lại nhà tướng Đính. Để che dấu thân phận cô, cô bị gia đình tướng Đính coi như người ở, không được học hành.

Cái khổ bị mất mẹ cộng với cái khổ bị đầy đọa trong gia đình, họ hàng đè lên thân phận và tương lai của cô.

Nghe đến đây, tôi như bị một cú sốc tinh thần, kinh khủng và bạo liệt của cuộc chiến. Tôi đang nằm gối đầu trên  chân phải của cô, trong nỗi niềm sợ hãi vô biên, tôi vùi đầu vào bụng cô như một nguồn an ủi.

Không phải tôi mà chính cô nay như một  tựa điểm tinh thần trong phút giây bẽ bàng này. Và ở một khoảnh khác linh thiêng ấy, chỉ có Trời biết, chúng tôi chia sẻ nguồn an ủi như thể vừa trải qua một cơn bão táp..

Sau này, có nhiều dịp nằm cạnh cô mà sự sắp đặt của một đôi trai gái, có những lúc nghĩ rằng nó sẽ chan hòa đi đến chỗ cho nhau mà không hề tiếc nuối.

Nhưng không hiểu tại sao, tôi nằm đó mà không đòi hỏi như thể, không dám đụng vào phẩm giá của cô.

Phần cô N.  cũng không chiều theo hướng đi của dục vọng thường tình và điều ấy ngày nay nghĩ lại tôi không thể lý giải rõ được.

Sẽ có nhiều người không tin, sẽ có nhiều người cho rằng chuyện ấy nếu nó đến cũng là chuyện thường tình.

Tôi chỉ còn biết  thề với trời đất, thề với lòng mình rằng điều ấy đã không hề xảy ra. Ai tin thì tin và thật thừa thãi cho một lời biện hộ không cần thiết.

Biến cố 1975

Trong một tình huống đầy kịch tính, gia đình bên vợ của tướng Đinh đã di tản sang Mỹ vào thời điểm cuối của ngày 30-4 và bỏ rơi cô ở lại một mình, cô đối diện với một sự thực mới là có cơ hội gặp lại cha mình và người anh trai.

Cô hỏi thăm những người túc trực trước dinh  Độc Lập, nhưng không một ai biết cha cô là ai? Cô chỉ để lại mảnh giấy ghi tên cha và tên cô. Ít lâu sau, cô thấy một số lính tráng , trang bị súng ống đến tra hỏi nơi khu vực cô sinh sống, sau đó lại có người đến mời cô đến gặp tại một địa điểm. Cuộc gặp cha cô thật bẽ bàng, lạnh lùng không như cô hằng mong tưởng. Cha cô đã có một gia đình mới với một đàn con xa lạ.. và một cuộc sống binh ngũ trong chế độ mới.

Cô thất vọng và tìm đường vượt biên như nhiều người khác.

Cuộc vượt biên như thế nào tôi cũng không kịp hỏi.

Chỉ biết là cô đã đến Mỹ và bằng cách nào đó, đoàn tụ cạnh tướng Tôn Thất Đính ở khu Garden Grove..

Tưởng rằng do cuộc đổi đời, sang Mỹ, cuộc đời của N. cũng có nhiều thay đổi?

Không. Vẫn thế, vẫn phân biệt đối xử. Vẫn không có bất cứ sự nhìn nhận nào tù phía họ hàng.

Cô N. như một thứ con rơi, vô thừa nhận từ phía cộng sản lẫn phía Quốc Gia.

Cô N. là một nạn nhấn bất đắc dĩ từ hai phía.

Sở dĩ, tôi gần gũi, tiếp cận được với tướng Tôn Thất Đính là do con gái ruột của ông.

Phía cô N. vẫn thầm lặng, vẫn không một lời than trách. Và tôi chưa bao giờ nghe bất cứ một lời chê trách hoặc nói xấu nào.

Nhận xét như thế càng làm tôi quý mến và cảm thấy gần cô N. hơn, tôi thương cảm nỗi bất hạnh của cô.

Nó biểu tỏ một nhân cách cao thượng vượt thế thái nhân tình.

Tôi không dám nghĩ xa hơn nữa.

Nhân có nhiều cơ hội tiếp xúc, trò chuyện với tướng Đính, tôi có thể hiểu một phần con người của ông.

Trong một phòng ngủ, ông treo nhiều huân chương đủ loại trên tường mà tôi không hiểu từng loại ra sao. Cộng với những bức ảnh chụp duyệt hàng quân, gương mặt ngửng cao đầy hãnh tiến. Tôi còn thấy một bức ảnh oai phong, lẫm liệt với dao găm cắm vào đôi ủng như một vật dọa nạt thừa thãi. Chưa kể những lời có phần huyênh hoang không cần thiết.

Tôi cảm nhận nơi ông là một người có nhiều tham vọng, chạy theo thời cuộc, gió chiều nào ngả theo chiều ấy, không lý tưởng như nhiều cấp tướng bấy giờ như Đỗ Mậu, Tôn Thất Đính, Dương Văn Minh, Trần Văn Đôn ..

Trong chỗ riêng tư, có vẻ như ông băn khoăn, có chút hối hận khi  thừa nhận với đại tá Nguyễn Hữu Duệ, một cận thần của ông Diệm là tướng Đính không tham gia vào những quyết định  lật đổ ông Diệm.

Tôi nghe mà trong lòng bán tín, bán nghi không biết sự thật như thế nào?

Tôi đã ghi âm hai câu hỏi: cuộc đời của bác, có điều gì làm bác hãnh diện và điều gì làm bác hối hận?

Tướng Đính thẳng thắn trả lời là điều làm ông hãnh diện là việc nắm giữ quân đoàn I và quân đoàn II. Và điều làm ông hối hận là tham gia gián tiếp vào việc lật đổ ông Diệm và nhắm quy trách nhiệm vào các tướng Dương Văn Minh, Trần Văn Đôn và Trần Thiện Khiêm.

Khi về lại Canada, tôi đã viết lại về vấn đề này trong một thái độ tương đối khách quan và bị con gái tướng Đính khiển trách.

Riêng trong cuộc sống cá nhân, tướng Đính đã  bập phải một bà Bắc Kỳ, kém ông cả 30 tuổi.

Ông bị người đàn bà gian xảo lấy tiền tiêu sài và thường hẹn hò với trai trẻ đi đêm đến một hai giờ sáng mới quay về.

Ông tỏ vẻ phàn nàn và cảm thấy mình bất lực trong một hoàn cảnh giở khóc, giở cười. Con gái tướng Đính đã thu lại các carte để không cho phép bà vợ trẻ này sài bừa bãi. Đôi khi, tôi từng đi dạo với tướng Đính để cảm nhận được sự hết thời của ông trong niềm thông cảm và chia xẻ..Tướng Đính thường say xỉn sau một hai lon bia theo lối sống cũ. Ra đường, ngất nga, ngất ngưởng, ông vung gậy nói lảm nhảm làm người dân gọi cảnh  sát. Con cháu phải đến đón nhận mang về nhà.

Khi tôi về lại Montreal thì ba năm sau được tin ông qua đời chấm dứt một thời kỳ oanh liệt của một tướng!!!(1926-2013)

Âu cũng là lẽ thường tình.. âu cũng là lẽ vay trả theo luật nhân quả.

Việc ra mắt sách của tôi.

Phải nói là một thành công ngoài mong đợi. Và điều còn lại, tôi nghĩ đây là lúc tôi phải chia tay N. trong thầm lặng, không một lời hứa hẹn.

Tôi nghĩ đến những người từng đem cuộc đời ra đánh cá cho sự thành công nhất thời tuổi trẻ của mình với sự ngây thơ sau 1975. Tôi nghĩ đến đám tướng lãnh và đám sĩ quan chạy vắt giò lên cổ và cuộc sống lưu vong ở xứ người mà không mấy ai có cơ may làm lại cuộc đời một cách xứng đáng.

Tôi nghĩ đến các bậc cha mẹ phải quỳ lạy trước bất kỳ ai để có thể giúp đưa con mình ra khỏi Việt Nam hoặc những thảm cảnh con người bám vào đuôi trực thăng, rồi rơi mình xuống chết thảm..

Vì thế, mỗi trang sách của tôi là một hoài niệm quá khứ và N. xuất hiện như một nạn nhân cả hai phía mà suốt cuộc đời tôi, cô là một ám ảnh không nguôi.

Tội cho cô và tội cho đất nước mình và nó cần được dở sang một trang sử khác.

Tôi vẫn tự hỏi mình, lúc chúng tôi chia tay, N. có rỏ một giọt nước mắt nhớ thương?

Tôi không biết và có thể cũng không cần biết. Tặng phẩm duy nhất mà N. mong muốn để lại  cho đời có thể là sự im lặng và tinh thần hiếu hòa vốn xuất phát từ bản tính của cô. Không oán hận và không chê trách ai!!!mà đích thực cô là nạn nhân của cuộc chiến này.

Nhưng xem ra câu hỏi là một thừa thãi không cần một câu trả lời bởi vì đây là một cuộc tình không có lời kết.