Kimi Yang (tổng hợp)

Theo VNTB

Một trận lũ quét qua, để lại nhiều tang thương, điều đáng nói hơn ở đây, không phải do đến từ thiên tai, mà đến từ chính con người. Để rồi khi nhìn lại, trách nhiệm thuộc về ai?

Theo số liệu thiệt hại đến hết ngày 23.11.2025, lũ quét qua Đắk Lắk làm 63 người chết, 8 người mất tích, khoảng 150.000 ngôi nhà bị ngập, thiệt hại sơ bộ gần 5.500 tỷ đồng. Con số mất mát, đau thương khiến bất cứ ai nhìn vào cũng quặn lòng.

Nói về công tác thông báo đến bà con, theo ông Hoàng Anh Tuấn, Chủ tịch UBND xã Hoà Xuân cho rằng dù địa phương này rất tích cực trong việc chuyển thông tin về hoạt động của thủy điện đến với người dân, song một bộ phận người dân vẫn rất chủ quan. “Chúng tôi thông tin bằng cách hệ thống loa phát thanh, cho cán bộ xã đến từng thôn phát loa thông báo, cảnh báo trên hệ thống mạng xã hội, trang thông tin xã… Song nhiều người vẫn rất chủ quan. Chúng tôi đã phải di dời nhiều trường hợp” – ông Tuấn cho biết.

“Tâm lý chung thôi, sinh sống gần hồ, phần trước giờ cũng có xả nhưng có thể không ảnh hưởng gì nhiều nên việc bà con nghĩ như bình thường cũng là chuyện dễ hiểu. Chỉ có cán bộ địa phương là biết rõ tình hình sẽ nghiêm trọng đến mức nào, chính vì thế mới cần tích cực thông báo đến cho bà con. Đi từng ngõ, gõ từng nhà để điều tra về tình hình xe cộ trong dân được vì sao không cử lực lượng đi từng nhà để thông báo cụ thể cũng như dặn dò kỹ càng bà con? Với những trường hợp mà gọi là ỷ y, vì sao không có biện pháp mạnh hơn để đảm bảo an toàn cho bà con? Nói nghe kỳ kỳ chứ mấy trường hợp giải tỏa, hộ dân không chịu đi, các ông đều có cách “bứng” đi hết, thì những hộ dân không chịu di dời, vì an toàn cho người dân, không lẽ các ông không có cách? Mà cũng có khi chính quyền địa phương bất ngờ với lượng xả cao như vậy nữa”, một cư dân giấu tên sống ở gần khu vực hồ Dầu Tiếng chia sẻ.

Lập luận trên có phần thuyết phục khi theo trang thông tin Dân Phú Yên đăng tải vào hôm 19.11.2025, hồ Sông Ba Hạ lúc 14h ngày 19.11 lưu lượng đến hồ 14.500 m3/s, tổng lượng xả 14.740 m3/s, con số tổng lượng xả này cũng được thể hiện qua phần tổng hợp thông tin vận hành hồ chứa.

Càng được củng cố hơn, theo báo Pháp luật thì “Thảng thốt về trận lũ lụt, ông Huỳnh Cát Tường, Chánh văn phòng UBND xã Hòa Mỹ (tỉnh Đắk Lắk), cho hay trước đây địa bàn xã không bị ảnh hưởng bởi lũ của sông Ba. Tuy nhiên, từ ngày 18 đến 19-11, thủy điện Sông Ba Hạ xả lũ quá lớn, có thời điểm vượt 16.000 m3/giây. Vì vậy, toàn xã Hòa Mỹ ngập nặng”.

Nói thêm, theo các số liệu từ cơ quan chức năng, lúc 7 giờ 15 ngày 19.11.2025, thuỷ điện Sông Ba Hạ xả về hạ dư mức 9.233 m3/s. Đến 11 giờ 30 phút cùng ngày, thuỷ điện Ba Hạ xả về hạ du tăng lên 12.970 m3/s. 13 giờ 20 phút 19.11.2025, thuỷ điện Sông Ba Hạ tiếp tục tăng mức xả lên 14.052 m3/s. Và kinh khủng nhất, đến 17 giờ 15 phút cùng ngày, lưu lượng nước về thuỷ điện đạt 16.120 m3/s, tổng lưu lượng xả lũ về hạ du ở mức 16.100 m3/s.

“Tôi không biết cơ chế thông báo và vận hành ngoài đó như thế nào thiệt nhưng như ở Dầu Tiếng, khi xả lũ, đúng là cư dân Bình Dương như gia đình tôi không có nhận thông báo sms hay zalo, mà ví dụ như có nhận đi chăng nữa cũng không biết mà xem. Chủ yếu là nhờ vào con cái, nó xem thông báo trên mạng hoặc bà con xung quanh cảnh báo. Nhìn chung theo tôi thấy nhiều đợt Dầu Tiếng xả, thông báo rõ ràng ngày giờ và lưu lượng. Nếu nói không lo thì chắc nói xạo nhưng nhìn chung đúng là không xảy ra gì nghiêm trọng, cùng lắm chỉ là ngập nước. Cho nên, tôi thấy cái lưu lượng nước nó quan trọng, tăng lưu lượng xả phải thông báo trước, để còn phòng chứ âm thầm tăng rồi đụng chuyện kêu tui có thông báo mà, đúng là có thông báo nhưng giữa cái thông báo xả với thực tế xả, có giống nhau hay không?”, ông Tư, một cư dân ở Bình Dương cũ chia sẻ.

Tóm lại, câu chuyện xả lũ ở Phú Yên cũ có thể là đúng quy trình, tuân thủ đúng theo quy định, tuy nhiên, việc liên tục tăng lưu lượng xả lũ, khác với thông báo xả lũ ban đầu, thì liệu rằng người dân cũng như chính quyền địa phương có kịp trở tay?

Rồi thì lấy lý do đảm bảo an toàn, nếu vỡ hồ thì mọi chuyện sẽ còn khủng khiếp hơn nữa. Thêm nữa, mưa bão là vấn đề đã được dự đoán trước. Biết vậy, vì sao hồ không hạ nước sớm, tăng dung tích phòng lũ để giảm thiểu xuống tối đa những rủi ro đáng tiếc có thể xảy ra?