Đảng hóa hệ thống quản trị giáo dục

TS Phan Quang Trọng

Theo VNTB

Việc Đảng Cộng sản Việt Nam bãi bỏ hội đồng trường và tăng quyền kiểm soát trực tiếp trong hệ thống giáo dục công lập cho thấy một bước đi rõ rệt trong quá trình “Đảng hóa” quyền lực quản trị giáo dục.

Mới đây đảng CS quyết định bãi bỏ Hội Đồng Trường. Một quyết định khá nhanh và dẫn đến nhiều nhận định tiêu cực trong nhân dân

Báo Tuổi Trẻ viết, “Việc bỏ hội đồng trường ĐH không chỉ là thay đổi về tổ chức bộ máy mà còn tác động sâu sắc đến cách thức vận hành, điều hành và quản trị trường ĐH công lập trong thời gian tới. Quyết định này thể hiện một sự chuyển hướng mạnh mẽ: từ mô hình phân quyền sang mô hình tập trung, thống nhất, nơi mà người đứng đầu cấp ủy [bí thư của trường] sẽ kiêm nhiệm vai trò điều hành. (*)

Một số nhận định về việc bãi bỏ HĐT có thể gồm và tóm tắt:

1. Giảm mạnh tính tự chủ của các trường công lập

Việc bãi bỏ hội đồng trường đồng nghĩa với việc giảm mạnh tính tự chủ của các trường công lập, giảm sự tham gia của giảng viên, sinh viên và xã hội vào các quyết sách lớn. Quyền lực quản trị tập trung vào tổ chức Đảng, làm mất đi cơ chế phản biện và tham gia đa chiều trong nội bộ trường học. Theo lý giải chính thức, Đảng nhấn mạnh mục tiêu đảm bảo “sự lãnh đạo toàn diện, trực tiếp”, song trên thực tế, cơ chế dân chủ nội bộ đã bị thu hẹp đáng kể.

2. Bối cảnh và quy định liên quan

Trước đây, hội đồng trường được quy định bắt buộc tại tất cả các cấp học công lập, đặc biệt ở bậc đại học, với ít nhất 15 thành viên, nhiệm kỳ 5 năm. Hầu hết các trường đại học công lập đều đã thành lập hội đồng trường. Tuy nhiên, theo chỉ đạo mới, các trường công lập sẽ không còn tổ chức này, trừ những trường hợp có thỏa thuận quốc tế. Trong thay đổi đó, Bộ Chính trị và Ban Bí thư còn chỉ đạo tăng cường công tác cán bộ, kiện toàn tổ chức cơ sở đảng, hiện đại hóa quản lý đảng viên thông qua các công cụ số hóa và điều phối bộ máy Đảng ở các cấp.

Việc Đảng Cộng sản Việt Nam bãi bỏ hội đồng trường và tăng quyền kiểm soát trực tiếp trong hệ thống giáo dục công lập cho thấy một bước đi rõ rệt trong quá trình “Đảng hóa” quyền lực quản trị giáo dục. Dù được lý giải là nhằm tăng cường lãnh đạo toàn diện, quyết sách này đã làm giảm đáng kể tính dân chủ hóa, tự chủ và đa dạng trong việc ra quyết định ở các trường công lập. Về lâu dài, điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển năng động và sáng tạo của môi trường giáo dục, cũng như hạn chế sự tham gia, phản biện và giám sát từ các thành phần xã hội khác. Đây là một thay đổi lớn, cần được theo dõi và đánh giá kỹ về tác động đối với chất lượng giáo dục cũng như sự phát triển bền vững của toàn hệ thống.

___________________

Tham khảo:

(*) https://tuoitre.vn/bo-hoi-dong-truong-bien-dong-lon-ve-lanh-dao-dai-hoc-cong-lap-20250921220757031.htm

Bình luận về bài viết này