Ts. Nguyễn Đình Thắng
Theo Machsong
Tình trạng của khoảng 2 nghìn người Việt tìm kiếm tị nạn ở Thái Lan đang ngày thêm ngặt nghèo vì: sự nguy hiểm tăng, việc bảo vệ và trợ giúp giảm, lối thoát tắc nghẽn và khả năng đối phó yếu kém. Để giúp đồng bào cầm cự trong khi chờ một giải pháp bền vững, BPSOS đang triển khai kế hoạch với 3 trọng tâm: tăng khả năng đối phó cho các gia đình tị nạn yếu thế, tìm sự trợ giúp thay thế phần nào các khoản bị cắt, và đẩy lùi mối đe dọa từ chính quyền Thái Lan.
Các lý do hoạn nạn
Theo phân tích của chúng tôi, có 4 yếu tố đang bức bí đồng bào tị nạn ở Thái Lan.
Thứ nhất, Thái Lan gia tăng truy bắt, giam giữ và đe dọa dẫn độ người Việt tị nạn theo yêu cầu của nhà nước Việt Nam. Ngoài Ông Y Quynh Bdap đang bị bỏ tù do bị nhà nước Việt Nam vu khống là khủng bố, cảnh sát Thái Lan đã giam giữ 3 người Thượng theo Đạo Tin Lành, không cho họ nộp đơn tại ngoại vì có yêu cầu của nhà nước Việt Nam.
Thứ hai, Hoa Kỳ cắt giảm tài trợ cho Cao Ủy Tị Nạn LHQ và các tổ chức nhân đạo phục vụ người tị nạn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các chương trình trợ giúp và bảo vệ người tị nạn. CUTN/LHQ cho biết bắt đầu tháng 7 họ chỉ còn khả năng can thiệp mỗi tháng cho 40 trường hợp bị cảnh sát bắt và chỉ có thể mở hồ sơ cứu xét cho khoảng 16% người xin tị nạn.
Thứ ba, Hoa Kỳ, tái định cư nhiều người tị nạn nhất trong tất cả các quốc gia đệ tam, đang đình chỉ việc tiếp nhận người tị nạn. Cơ hội cho người tị nạn thoát khỏi cuộc sống bấp bênh và nguy hiểm trở nên mong manh. Vì người tị nạn mới vẫn đến, tuy không nhiều, dân số tị nạn tăng lên trong khi chương trình bảo vệ và dịch vụ hỗ trợ lại giảm đi.
Thứ tư, do cư trú bất hợp pháp, người tị nạn không thể sống quây quần thành cộng đồng để tương thân tương trợ. Trước đây, LHQ thuê đất lập trại tị nạn, đặt dưới quyền quản lý và sự bảo vệ của LHQ. Nay không còn trại tị nạn nên đồng bào phải sống ẩn mình giữa người dân Thái, có thể bị cảnh sát bắt bất kỳ lúc nào vì cư trú bất hợp pháp. Vì lý do an toàn và vì sinh kế, họ sống tản ra ở những khu xóm xập xệ ven đô, tự mình bươn chải, không đủ sức chống chỏi trước cơn hoạn nạn.

Đối phó hoàn cảnh
Xoay chuyển tình thế đòi hỏi thời gian 2 hoặc 3 năm. Ngay trước mắt, đồng bào cần đối phó các hiểm nguy và bất trắc cận kề. Để giúp đồng bào “cầm hơi”, BPSOS đang thực hiện kế hoạch gồm 3 trọng tâm:
(1) Áp lực chính phủ Thái Lan ngưng hợp tác với Việt Nam để đàn áp xuyên quốc gia các người tị nạn: BPSOS đang tác động dồn dập lên chính phủ Thái Lan thông qua các định chế nhân quyền LHQ, một số chính phủ Phương Tây và các mạng lưới vận động nhân quyền và bảo vệ người tị nạn.
(2) Tìm sự bảo vệ và bảo bọc của các tổ chức người Thái ngay tại địa phương: BPSOS rải người tìm các hội thánh Tin Lành, các nhà thờ và dòng tu Công Giáo cũng như một số tổ chức nhân đạo người Thái nhận đỡ đầu cho từng cụm gia đình tị nạn trong cùng khu xóm.
(3) Vận động người Việt hải ngoại và quốc tế giúp những gia đình yếu thế đáp ứng một số nhu cầu cấp thiết: Các tổ chức người Thái giàu tình thương nhưng nghèo tài chánh; họ cần được tiếp viện. BPSOS kêu gọi người Việt ở hải ngoại cùng với các tổ chức người nhân đạo ở những quốc gia tự do yểm trợ.
Đến nay một hội thánh Tin Lành người Mỹ ở tiểu bang North Carolina và một tổ chức Tin Lành người Mỹ ở tiểu bang Texas đã đồng ý hỗ trợ khoảng 25 gia đình tị nạn theo công thức kể trên.

Cuộc vận động “máu chảy ruột mềm”
Hành trình vận động bắt đầu ở Mississauga và Montreal, Canada trong mấy ngày qua. Chúng tôi tập trung vào nhu cầu học tập của cho các trẻ em tị nạn ở tuổi đến trường. Các em được đi học miễn phí đến hết cấp 12 nhưng phải tự túc đồng phục, sách vở, bút mực, tiền vận chuyển đến trường và về nhà, trung bình 40 Mỹ kim một tháng mỗi em.
Dĩ nhiên, đồng bào tị nạn còn nhiều nhu cầu khác nữa nhưng chúng tôi khởi đầu bằng việc học của các trẻ em tị nạn. Ăn có thể thiếu, sống có thể cực, nhưng không thể để các em thất học.
Mục tiêu ban đầu là 50 gia đình
Hiện có khoảng 500 gia đình người Việt tị nạn ở Thái Lan, với tổng số khoảng 2000 đồng bào. Ở giai doạn đầu, chúng tôi sẽ tập hợp khoảng 50 gia đình tị nạn thành các cụm theo khu xóm và tập trung đáp ứng nhu cầu cấp bách nhất: giúp khoảng 100 – 120 trẻ em ở độ tuổi đến trường không bị thất học. Tính đến nay:
- Khoảng 40 gia đình đã được nhận diện sống quây quầy trong 3, 4 khu xóm.
- Hai hội thánh Tin Lành, một Thái Lan và một Hàn Quốc, nhận đỡ đầu bảo bọc.
- 1 hội thánh và 1 tổ chức Tin Lành ở Mỹ nhận tài trợ cho khoảng 20 gia đình, gồm khoảng 50 – 60 trẻ em.
- Các nhà hảo tâm ở Mississauga và Montreal nhận bảo trợ cho 10 em học sinh để được đến trường.
Chúng tôi sẽ nới rộng công thức cho những nhóm gia đình khác ở các giai đoạn sau.
Kết luận
Tổ chức các gia đình tị nạn yếu thế thành “cụm” theo khu xóm là cách để tăng năng lực tự vệ, tự tồn và tương trợ trong cơn hoạn nạn. Mô hình tổ chức được phác hoạ dưới đây.

Các gia đình A, B, C, D, E quây quần trong khu xóm được tập hợp lại để dễ tương thân tương trợ và nhận sự bảo bọc của tổ chức người Thái ở địa phương (ngôi sao xanh lá cấy). Các nhà hảo tâm ở hải ngoại, kể cả người Việt và không là người Việt, tiếp viện thông qua tổ chức người Thái ở địa phương. Mỗi cụm gia đình sẽ có ít nhất 2 người được đào tạo để liên lạc với tổ chức đỡ đầu người Thái và các nhóm bảo trợ ở hải ngoại cũng như báo cáo cập nhật hàng tháng.
Chúng tôi kêu gọi quý đồng hương ở hải ngoại, nhất là những ai đã từng trải nghiệm thân phận tị nạn ở Thái Lan trong 10 – 15 năm qua, lên tiếng củng với chúng tôi và tiếp tay bảo trợ 40 Mỹ kim / tháng cho một trẻ em được cắp sách đến trường.
Xin những ai quan tâm, theo dõi trang Facebook: https://www.facebook.com/BPSOSTiNanThaiLan và giới thiệu nó đến người thân, bạn hữu.
Góp gió thành bão, mỗi người một bàn tay chúng ta có thể cưu mang đồng bào tị nạn trước hoàn cảnh ngặt nghèo hiện nay.
Bài liên quan:
