Thùy Dương

Theo RFI

Một ngày sau cuộc họp của phái đoàn Ukraina và Mỹ tại Ả Rập Xê Út, hôm nay 24/03/2025, ở thủ đô Riyad diễn ra cuộc đàm phán giữa hai phái đoàn Nga và Mỹ về « hưu chiến » tại Ukraina. Tối hôm qua, đặc sứ của tổng thống Mỹ Donald Trump, Steve Witkoff, tỏ ra lạc quan, trông chờ là đôi bên sẽ đạt được những « bước tiến thực sự ».

Về phía Nga, khác với cuộc đàm phán lần trước với Mỹ, lần này điện Kremlin cử hai nhân vật được biết đến nhiều trong chiến tranh Ukraina : một nhà cựu ngoại giao và một cố vấn cho lãnh đạo FSB, cơ quan an ninh nội địa Nga.

Từ Matxcơva, thông tín viên Anissa el Jabri cho biết thêm :

« Đó là những người mà phát ngôn viên Điện Kremlin gọi là « những nhà đàm phán giỏi nhất của Nga ». Nhà ngoại giao, thượng nghị sĩ Grigory Karasin, từng là thứ trưởng Ngoại Giao, đã trực tiếp tham gia soạn thảo các thỏa thuận Minsk 1 và Minsk 2 hồi năm 2014 và 2015. Đó là một quá trình kéo dài nhằm triển khai cơ chế giám sát trong giai đoạn một của cuộc xung đột sau khi xẩy ra tình trạng bất ổn tại Donbass và việc thành lập hai khu vực gọi là nước Cộng Hòa Donetsk và Lougansk, chịu ảnh hưởng của Matcơva.

Một nhân vật khác cũng được biết đến nhiều trong hồ sơ Ukraina là Sergei Beseda, hiện là cố vấn cho giám đốc FSB, cơ quan an ninh nội địa của Nga. Vị tướng này trong một thời gian dài đã lãnh đạo một trong các cục của cơ quan này, đơn vị chuyên trách thu thập thông tin tình báo ở các nước thuộc Liên Xô cũ, trong đó có cả Ukraina. Bị Mỹ, Liên Âu, Canada và Anh trừng phạt từ năm 2014, Sergei Beseda vẫn nắm quyền khi Vladimir Putin tiến hành điều mà ông vẫn gọi là « chiến dịch đặc biệt » ở Ukraina.

Chỉ có điều là không gì cho thấy là Matxcơva trông chờ nhiều vào giai đoạn này. Trước tiên, cho dù 2 nhân vật nói trên có thể nêu ra những mong muốn đàm phán rất cụ thể, nói một cách khác, đó là mục đích của cuộc họp, nhưng các cuộc đàm phán này có thể phải phải kéo dài ít nhất là vài tuần lễ. Tiếp theo là phạm vi các vấn đề thương lượng, lệnh ngừng bắn liên quan đến cơ sở hạ tầng năng lượng và việc nối lại lưu thông hàng hải ở Hắc Hải (thỏa thuận ngũ cốc).

Về cả hai chủ đề nói trên, đặc biệt là về việc nối lại thỏa thuận ngũ cốc Hắc Hải, các lợi ích của Nga được đặt lên trên hết. Hắc Hải là nơi mà tương quan lực lượng hiện giờ đang bất lợi cho Nga. Và cũng không có gì đáng ngạc nhiên, khi theo Điện Kremlin, đây là « chủ đề chính của các cuộc đàm phán » vào thứ Hai 24/03/2025 tại Riyad.

Ukraina kỳ vọng gì từ đàm phán Nga-Mỹ ?

Dù đã chấp nhận đề nghị ngừng bắn do Mỹ đưa ra, các cuộc không kích của Nga vào nhiều thành phố của Ukraina vẫn tiếp tục và gây nhiều thương vong trong những ngày qua, trong khi Matxcơva cáo buộc Kiev đã tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng trong lãnh thổ Nga. Trong bối cảnh như vậy, tại Ukraina người dân không mong đợi gì nhiều vào cuộc đàm phán Nga -Mỹ tại Ả Rập Xê Út.

Thông tín viên Emmanuelle Chaze từ Kiev tường trình :

Về phần mình chính phủ tỏ ra lạc quan. Tổng thống Volodymyr Zelensky khẳng định các cuộc trao đổi và nỗ lực hướng tới nền hòa bình công bằng cho Ukraina vẫn đang tiếp tục. Về phía người dân, có rất nhiều sự hoài nghi về thiện chí của Nga trong việc tham gia vào tiến trình hòa bình, ngay cả khi triển vọng ngừng bắn được hoan nghênh sau mười một năm chiến sự  và ba năm chiến tranh toàn diện, thì trên thực tế vẫn chưa có dấu hiệu le lói hòa dịu, cũng như mong muốn hòa bình từ phía Nga lại càng không thấy.

Cũng không có dấu vết nào của lệnh ngừng bắn ít ra là một phần, được Hoa Kỳ thông báo ngày 11 tháng 3. Tại Ukraina, hàng ngày các cuộc tấn công của Nga vẫn tiếp diễn, trên mặt trận và trên không khắp lãnh thổ Ukraina. Hôm qua tại khu vực Donetsk, ba người đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công bằng drone. Tại Kiev tối qua, một trẻ em 5 tuổi cùng người cha cũng như một phụ nữ 80 tuổi đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công bằng drone. Ông Volodymyr Zelensky kêu gọi các đồng minh tăng cường sức ép đối với Nga, trong bài phát biểu tối qua ông tuyên bố bất kể các cuộc thảo luận với các đối tác của Ukraina như thế nào, Putin phải bị buộc chấm dứt các cuộc không kích này và rằng kẻ khơi mào cuộc chiến tranh phải chấm dứt chiến tranh.