Theo Machsong

Bản dịch của BPSOS và Hmong Coalition for Human Rights

• Chính sách đối ngoại của Hành Pháp Trump ưu tiên tự do tôn giáo, phân biệt các chính quyền không tôn trọng tự do tôn giáo

• Ngoại Trưởng Marco Rubio là chiến binh bảo vệ tự do tôn giáo toàn cầu

• Tri ân 2000 người tham gia hội nghị về quyền tự do tôn giáo quốc tế

Lời cảm ơn đặc biệt đến Đại sứ Sam Brownback, người bạn thân của tôi, Katrina Lantos-Swett, Peter Burns và các nhà lãnh đạo tôn giáo, quan chức chính phủ, cũng như nhiều nạn nhân của cuộc đàn áp tôn giáo. Tôi cảm ơn tất cả các quý vị vì đã tổ chức và tham gia hội nghị thượng đỉnh này về một chủ đề quan trọng, dù đáng tiếc là nó đang ngày càng trở nên cấp bách hơn. Hy vọng rằng chính quyền của chúng tôi có thể đóng góp vào việc giải quyết vấn đề này.

Bây giờ, xin mời quý vị an tọa. Tôi luôn cảm thấy hơi kỳ lạ khi mọi người đứng nghe tôi phát biểu. Bài nói của tôi cũng không đến mức xuất sắc đâu, thưa quý vị. Xin hãy ngồi xuống.

Tự do tôn giáo, tất nhiên, là quyền thực hành đức tin của mỗi người và hành động theo lương tâm của mình. Đây là nền tảng của xã hội dân sự không chỉ tại Hoa Kỳ mà còn trên toàn thế giới. Chúng ta đều biết rằng, ở Mỹ, đức tin nuôi dưỡng các cộng đồng của chúng ta. Cả trong nước và quốc tế, nó khơi dậy lòng yêu thương giữa con người với nhau. Đức tin truyền cảm hứng cho sự hào phóng và tinh thần phục vụ, kêu gọi chúng ta đối xử với nhau bằng phẩm giá, nâng đỡ những người đang gặp khó khăn, và xây dựng những quốc gia dựa trên các nguyên tắc đạo đức.

Tại Mỹ, những người lập quốc đã công nhận điều này, đặt quyền tự do tôn giáo là quyền đầu tiên trong các quyền tự do được ghi trong hiến pháp vĩ đại của chúng ta. Trước khi trở thành Tổng thống, John Adams—vị Phó Tổng thống đầu tiên của nước Mỹ—đã từng nhận định rằng các chính trị gia có thể hoạch định và suy đoán về tự do, nhưng chỉ có tôn giáo và đạo đức mới có thể thiết lập các nguyên tắc mà trên đó tự do có thể tồn tại bền vững.

Đây không chỉ là một bài học quan trọng cho bất kỳ nhà lập pháp nào trong phòng họp này, mà còn cho tất cả chúng ta. Nhưng hôm nay tôi có mặt ở đây không chỉ để suy ngẫm về những lời của các nhà lập quốc, mà đặc biệt là về những tư tưởng của những người đi trước họ—các giáo phụ của Cơ Đốc giáo cổ điển—những người đã đặt nền tảng cho khái niệm tự do tôn giáo mà chúng ta có ngày nay. Tôi biết rằng có rất nhiều tín đồ của các tôn giáo khác nhau trong khán phòng này, nhưng tôi tin rằng một quan điểm sai lầm của xã hội hiện đại là nghĩ rằng tự do tôn giáo chỉ là một khái niệm khai phóng. Chúng ta biết rằng tự do tôn giáo bắt nguồn từ những nguyên lý cốt lõi của đức tin Cơ Đốc, đặc biệt là ý chí tự do của con người và phẩm giá vốn có của mọi dân tộc.

Những nguyên lý này được thể hiện rõ ràng ngay trong Kinh Thánh, với lời dạy nổi tiếng của Chúa Kitô: “Hãy trả lại cho Caesar những gì thuộc về Caesar, và trả lại cho Thiên Chúa những gì thuộc về Thiên Chúa.” Người Cơ Đốc trong thời kỳ đầu đã phải chịu đựng nhiều đau khổ, và đáng tiếc là nhiều tín đồ Cơ Đốc vẫn tiếp tục bị đàn áp cho đến ngày nay bởi quyền lực nhà nước áp bức. Điều này đã gây ảnh hưởng sâu sắc đến các nhà thần học và những người biện hộ đầu tiên của Giáo hội.

Vào thế kỷ thứ ba, khi phản ứng trước sự đàn áp của chính quyền La Mã đối với những người Cơ Đốc đồng đạo, Tertullian ở Carthage — một trong những giáo phụ của Giáo hội — đã viết một bức thư ngỏ gửi đến vị tổng lãnh La Mã. Trong đó, ông bảo vệ quyền tự do thực hành đức tin của mỗi người theo lương tâm của mình, viết rằng: “Mỗi người đều có quyền bẩm sinh để thờ phượng theo niềm tin của chính mình. Việc thực hành tôn giáo của một người không gây hại cũng không giúp ích cho người khác. Tôn giáo không phải là một thứ có thể bị ép buộc. Con người nên đến với đức tin bằng sự lựa chọn, chứ không phải bằng cưỡng ép.”

Không có gì ngạc nhiên khi chính vị giáo phụ này cũng là người đầu tiên sử dụng thuật ngữ “tự do tôn giáo.” Vài thập kỷ sau, một nhà biện hộ khác của Cơ Đốc giáo đã khuyên Hoàng đế Constantine rằng: “Tôn giáo không thể bị áp đặt bằng vũ lực. Đó phải là một vấn đề được giải quyết bằng lời nói chứ không phải bằng đòn roi.”

Đường lối tư tưởng này kéo dài từ Giáo hội sơ khai cho đến thời hiện đại, nơi chúng ta công nhận rằng không thể áp đặt đức tin lên bất kỳ ai. Những nhà lập quốc của nước Mỹ cũng nhận thức được điều này khi soạn thảo các tài liệu nền tảng của quốc gia. John Adams từng trích dẫn các giáo phụ Cơ Đốc trong thư từ cá nhân, trong khi Thomas Jefferson sở hữu một ấn bản có chú thích của các tác phẩm của Tertullian, hiện đang được lưu giữ tại Thư viện Quốc hội. Thực tế, trong một bản ghi chú cá nhân của ông về tình trạng của bang Virginia, Jefferson thậm chí đã viết tay câu trích dẫn của Tertullian về đức tin vào phần lề của một đoạn văn về tự do tôn giáo. Đây chính là di sản đã định hướng các nguyên tắc chính trị của Hoa Kỳ từ khi lập quốc cho đến ngày nay.

Chúng ta vẫn là quốc gia có đa số dân theo Kitô giáo lớn nhất thế giới, và quyền tự do tôn giáo được người dân bảo vệ cho tất cả mọi người – dù bạn là Kitô hữu, Do Thái giáo, Hồi giáo, hay không theo bất kỳ tín ngưỡng nào.

Nhưng tự do tôn giáo không chỉ đơn thuần là vấn đề về những đảm bảo pháp lý. Nó còn liên quan đến việc nuôi dưỡng một nền văn hóa trong đó đức tin có thể phát triển, để nam giới và nữ giới có thể thực sự trân trọng và tôn trọng các quyền do Thiên Chúa ban tặng cho đồng công dân của họ. Vì một trong những nghịch lý tuyệt vời của tôn giáo chính là khi kết nối chúng ta với điều thiêng liêng và phổ quát, nó cũng làm sâu sắc hơn sự gắn kết của chúng ta với những điều riêng biệt và cụ thể – với hàng xóm, với trách nhiệm của chúng ta đối với nhau, và với cộng đồng nơi chúng ta gọi là nhà.

Tôi biết rằng nhiều quý vị đã đến đây từ khắp nơi trên đất nước chúng ta. Và tôi cũng biết rằng nhiều người trong số quý vị biết rằng tôi đến từ một vùng nghèo khó của đất nước này. Khi lớn lên, gia đình tôi và tôi là Kitô hữu, nhưng chúng tôi không thường xuyên đến nhà thờ. Bà của tôi, người đã nuôi nấng tôi, là một phụ nữ có đức tin sâu sắc theo cách riêng của bà, nhưng bà hoài nghi về tôn giáo có tổ chức và hiếm khi tham dự các buổi lễ Chủ Nhật.

Nhưng vào những dịp chúng tôi tham dự, dù là đi cùng bà hay sau này đi cùng cha tôi đến nhà thờ Ngũ Tuần ở phía tây nam Ohio, và chắc chắn là bây giờ khi tôi là thành viên của hội thánh riêng mình, tôi luôn bị ấn tượng bởi những gì tôi chứng kiến. Và tôi sẽ kể với quý vị rằng bà tôi từng nói rằng ở miền đông Kentucky, nơi bà lớn lên, ngay cả những người theo Anh giáo cũng là những người bắt rắn theo nghi lễ thờ phượng. Tôi không biết điều đó có đúng không, nhưng đó là cách bà nhìn nhận cộng đồng của mình.

Điều đáng nói ở đây là nhà thờ đã và vẫn là một nơi mà mọi người từ các sắc tộc, hoàn cảnh, và tầng lớp khác nhau cùng nhau cam kết vì cộng đồng chung của họ và tất nhiên, vì Đức Chúa Trời của họ. Đó là một nơi mà giám đốc điều hành của một công ty và một công nhân của công ty đó đứng ngang hàng nhau trong sự thờ phượng Chúa. Đó là nơi mà mọi người không chỉ đoàn kết trong các dãy ghế nhà thờ, mà còn trong các hành động phục vụ, trong các chuyến truyền giáo, các chiến dịch từ thiện, và trong việc giúp đỡ lẫn nhau khi có người đau ốm, khi có mất mát, hoặc tất nhiên, khi đón chào một mầm sống mới.

Vậy đây không phải là những mối liên kết và giá trị mà các nhà lập pháp ngày nay nên cố gắng nuôi dưỡng sao?

Tôi rất vui khi nói rằng chúng chắc chắn đã được thúc đẩy trong chính quyền Trump đầu tiên, và sẽ còn được đẩy mạnh hơn nữa trong chính quyền Trump thứ hai.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, Tổng thống Trump đã đặt việc thúc đẩy tự do tôn giáo làm trọng tâm trong chính sách đối ngoại của ông. Tại Trung Quốc, khắp châu Âu, cũng như trên toàn châu Phi và Trung Đông, chính quyền Trump đầu tiên đã thực hiện những bước quan trọng nhằm bảo vệ quyền lợi của các tín hữu, dù đó là giải cứu các mục sư bị đàn áp bởi các chế độ nước ngoài hay hỗ trợ cho người Yezidi, Kitô hữu và các cộng đồng tôn giáo khác đang đối mặt với nạn diệt chủng khủng bố từ ISIS.

Trong chính sách đối nội, nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Trump cũng đánh dấu một thời kỳ đỉnh cao mới đối với những người Mỹ có tín ngưỡng. Ông đã có những hành động quyết liệt để bảo vệ tự do tôn giáo, chống lại chủ nghĩa bài Do Thái, và bảo vệ quyền tự do lương tâm của nhân viên y tế cũng như các tổ chức tôn giáo trong việc chăm sóc đồng hương Mỹ. Ông cũng loại bỏ những rào cản để các tổ chức tôn giáo và doanh nghiệp có thể ký hợp đồng với chính phủ liên bang. Bạn không phải từ bỏ đức tin của mình khi bước vào chính phủ của người dân. Dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Trump, bạn sẽ không phải làm vậy.

Bây giờ, chúng ta chỉ mới bước vào tuần thứ ba của nhiệm kỳ thứ hai, nhưng tôi nghĩ rằng có thể nói chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu hơn trong hai tuần vừa qua so với nhiều chính phủ trong vài năm.

Nhưng chính quyền này không chỉ muốn khôi phục mà còn muốn mở rộng những thành tựu của bốn năm đầu tiên, và chắc chắn là cả những gì đã đạt được trong hai tuần vừa qua. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi này, Tổng thống đã ban hành các sắc lệnh nhằm: Chấm dứt việc chính phủ liên bang sử dụng quyền lực để đàn áp những người Mỹ có đức tin; Ân xá cho những người biểu tình bảo vệ sự sống đã bị giam giữ bất công dưới chính quyền trước; Và quan trọng nhất, ngăn chặn sự kiểm duyệt liên bang đã được sử dụng để bịt miệng người Mỹ, dù là trong cộng đồng của họ hay trên không gian mạng.

Chính phủ của chúng tôi tin rằng chúng ta phải đấu tranh vì tự do tôn giáo, không chỉ như một nguyên tắc pháp lý – dù điều đó rất quan trọng – mà còn như một thực tế sống động, cả bên trong biên giới của chúng ta và đặc biệt là bên ngoài.

Trong những năm gần đây, việc Hoa Kỳ can dự vào các vấn đề tự do tôn giáo trên trường quốc tế đã bị bóp méo đến mức phi lý. Hãy suy nghĩ về điều này: Làm sao Hoa Kỳ lại đến mức phải gửi hàng trăm nghìn đô la tiền thuế của người dân ra nước ngoài cho các tổ chức phi chính phủ (NGO) chuyên truyền bá chủ nghĩa vô thần trên toàn cầu? Đó không phải là cách thể hiện vai trò lãnh đạo trong việc bảo vệ quyền lợi của các tín hữu. Và điều đó sẽ chấm dứt dưới chính phủ này.

Ngoài ra, một phần trong sáng kiến bảo vệ tự do tôn giáo của chúng tôi là phải nhận diện rõ ràng trong chính sách đối ngoại giữa các chế độ tôn trọng tự do tôn giáo và những chế độ không làm vậy. Hoa Kỳ phải có khả năng phân biệt những thảm kịch như số phận của các Kitô hữu tại Iraq trong ba thập kỷ qua và có được sự minh triết đạo đức để hành động khi có điều gì đó sai trái xảy ra. Chính phủ này sẵn sàng làm điều đó.

Và may mắn thay, Tổng thống Trump đã chọn một Ngoại trưởng mà tôi vô cùng kính trọng, và tôi tin rằng ông ấy là một trong những người đấu tranh vĩ đại nhất cho tự do tôn giáo trên toàn cầu. Một người có niềm tin mãnh liệt vào tự do tôn giáo, giống như tôi. Và tất nhiên, đó chính là Ngoại trưởng vĩ đại của chúng ta, Marco Rubio, người đã được Thượng viện Hoa Kỳ phê chuẩn với tỷ lệ tuyệt đối 99-0. Nhưng cả trong nước và trên thế giới, chúng ta vẫn còn nhiều việc phải làm để bảo vệ trọn vẹn tự do tôn giáo cho tất cả những ai có đức tin.

Tôi biết ơn công việc không mệt mỏi của tất cả những người trong căn phòng này, những người đã cống hiến để bảo vệ quyền tự do này. Tôi cầu nguyện rằng chúng ta sẽ cùng nhau bảo vệ tốt hơn phẩm giá của mọi dân tộc, cũng như quyền của mọi tín hữu được thực hành đức tin theo lương tâm của họ.

Vì vậy, xin cảm ơn tất cả quý vị vì công việc bảo vệ tự do tôn giáo.

Cảm ơn quý vị vì đã bảo vệ quyền của các cộng đồng tín ngưỡng trên toàn thế giới.

Và trên hết, cảm ơn quý vị vì đã giữ vững niềm tin. Bởi vì chúng ta biết rằng nguồn gốc của tự do tôn giáo chính là sự nhận thức rằng tất cả chúng ta đều bình đẳng dưới các quyền và luật pháp của Đức Chúa Trời. Nguyên tắc này sẽ dẫn dắt chúng ta trong những năm sắp tới. Xin Chúa ban phước cho tất cả quý vị.

Cảm ơn quý vị đã lắng nghe.