Trọng Thành

Theo RFI

Hôm nay, 05/03/2024, một tòa án tại Sài Gòn bắt đầu xét xử vụ tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bị cáo buộc biển thủ 12,5 tỷ đô la. Đây không chỉ là vụ án tham nhũng chưa từng có trong chế độ cộng sản Việt Nam, mà còn là vụ tham nhũng ‘‘lớn nhất Đông Nam Á’’. Truyền thông quốc tế nêu khả năng mục tiêu tiếp theo của chiến dịch chống tham nhũng sẽ là cựu bí thư thành ủy TP Hồ Chí Minh Lê Thanh Hải, được coi là ‘‘quan chức tham nhũng nhất’’ tại Việt Nam.

Theo AFP, tổng cộng 78 bị cáo, trong đó có bà Trương Mỹ Lan, lãnh đạo tập đoàn Vạn Thịnh Phát, ra tòa hôm nay. Bà Trương Mỹ Lan và các đồng phạm bị cáo buộc lập các giấy tờ vay tiền giả mạo để rút tiền từ Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn SCB, nơi Vạn Thịnh Phát nắm giữ hơn 90% vốn. Các hoạt động biển thủ của Vạn Thịnh Phát được sự tiếp tay của nhiều cựu quan chức ngân hàng trung ương, nhiều quan chức nhà nước, cũng như các cựu lãnh đạo của SCB.

Kể từ năm 2018 đến 2022, bà Trương Mỹ Lan bị cáo buộc đã biển thủ hơn 304 nghìn tỉ đồng Việt Nam, tức 12,5 tỉ đô la, khoản tiền tương đương với 3% GDP của Việt Nam. Hãng tin Đức DW ghi nhận đây là vụ tham nhũng lớn nhất trong lịch sử Đông Nam Á, hơn cả vụ tham nhũng liên quan đến Quỹ đầu tư quốc gia 1MDB, với số tiền 4,1 tỉ euro.

Kể từ khi bà Trương Mỹ Lan bị bắt vào tháng 10/2022, khách hàng của Ngân hàng SCB không còn có thể rút tiền, hoặc nhận được tiền lãi. Theo công an Việt Nam, có tổng cộng khoảng 42.000 người là nạn nhân của Vạn Thịnh Phát.

Theo báo chí địa phương, 10 kiểm sát viên và gần 200 luật sư sẽ tham dự phiên tòa, dự kiến kéo dài hai tháng. Khoảng 6 tấn tài liệu sẽ được xem xét. Tòa án được mở cửa cho khoảng 3.000 người tham dự.

Vụ tham nhũng cho thấy ‘‘năng lực quản trị kém’’ của Việt Nam

Hãng tin Mỹ Nhật Bloomberg dẫn lời ông Zachary Abuza, chuyên gia về chính trị Đông Nam Á tại Đại học National War College ở Washington, ghi nhận chính quyền Việt Nam ‘‘không theo kịp đà tăng trưởng của nền kinh tế’’, các cơ quan quản lý của chính phủ ‘‘đã không đủ nhân lực’’, nhân viên được ‘‘trả lương quá thấp’’. Vụ án này đặt ra vấn đề về sự bất lực của chính quyền Việt Nam trong việc ‘‘bảo vệ hệ thống ngân hàng, thị trường trái phiếu và tổng thể nền kinh tế trong bối cảnh kinh tế tăng trưởng’’.

Hãng tin Đức DW dẫn lời giáo sư Vũ Tường, chuyên ngành khoa học chính trị Đại học Oregon ở Hoa Kỳ, nêu khả năng là ‘‘chiến dịch chống tham nhũng’’ của tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng giờ đây có thể nhắm đến một số nghi phạm ‘‘nặng ký hơn’’, trong đó có ông Lê Thanh Hải, cựu bí thư thành ủy TP. HCM, cựu ủy viên Bộ Chính Trị hai khóa, người được mệnh danh là “quan chức tham nhũng nhất Việt Nam”, và cũng được coi là một trong những người ‘‘giàu nhất tại Việt Nam’’.