Chu Mộng Long

Theo Tiengdan

Trẻ em xứ Vịt học mẫu câu tiếng Vịt từ tiểu học. Trong đó có mệnh đề: “Đừng để A mà hãy/phải B”. Trong đó A là đối tượng phủ định để đi đến hành động B.

Nay ngài đô trưởng Hà thành ứng dụng thành khẩu lệnh sau vụ cháy chung cư mini: “Chúng ta đừng để sự mất mát của gia đình 56 nạn nhân vụ cháy chung cư mini trở thành vô nghĩa mà phải thay đổi nhận thức cấp ủy, chính quyền các cấp, kể cả thành phố đến quận huyện, phường xã về phòng cháy chữa cháy. Cần phát huy vai trò của cả hệ thống chính trị và đặc biệt là của người dân”.

Đừng cắt xén để xuyên tạc mà hãy trích nguyên văn từ báo chí nhà nước mới thấy khẩu lệnh của ngài đô trưởng là không vô nghĩa.

Dễ thấy mệnh đề ngài đô trưởng đưa ra thì theo mẫu câu trong sách giáo khoa, còn nội dung thì theo khẩu hiệu tuyên giáo. Vì theo mẫu nên khá quen thuộc. Chẳng hạn: “Đừng để sự hy sinh của anh hùng liệt sĩ thành vô nghĩa mà mỗi công dân phải có trách nhiệm làm cho đất nước tiến bộ, văn minh”.

Tiếc là sách giáo khoa không nói rõ “đừng A, hãy B” thì A và B vừa là quan hệ đối lập vừa là quan hệ nhân quả. Diễn giải nôm na thế này: Nếu làm tốt B thì A mới có ý nghĩa. Chẳng hạn, câu trên có thể diễn giải như sau: “Nếu mỗi công dân hôm nay có trách nhiệm làm cho đất nước tiến bộ, văn minh thì cái chết của các anh hùng liệt sĩ không thành vô nghĩa”.

Với quan hệ đó, câu của ngài đô trưởng được hiểu như sau:

“Nếu cấp ủy, chính quyền các cấp… thay đổi nhận thức về phòng cháy chữa cháy thì sự mất mát của gia đình 56 nạn nhân đã không vô nghĩa”.

Điều đó cũng thiết lập cho cả một mệnh đề ở thì tương lai. Chẳng hạn, sau này, chung cư vẫn cháy, người chết có thể lên số trăm, số ngàn. Thì sao? Thì nhờ cấp ủy và chính quyền dưới sự lãnh đạo thiên tài của ngài đô trưởng đã nhận thức sâu sắc về phòng cháy chữa cháy, cho nên cái chết của trăm, ngàn người đó đã không thành vô nghĩa!

Với đỉnh cao trí tuệ như vậy, không chừng sắp tới ra toà, các phạm nhân vụ Việt Á sẽ trưng bằng chứng về tinh thần “chống dịch như chống giặc”, “đi từng nhà, rà từng cửa…” để nói rằng “chúng tôi ý thức sâu sắc trong công cuộc ngoáy mũi để phòng chống dịch, cho nên cái chết của 43 ngàn người đã không thành vô nghĩa”!

Tiếng Vịt của trí tuệ Diều hâu thú vị hơn tiếng Việt truyền thống là ở đó!